Bu makalede, Osmanlı dönemi Kur'an yorum bilim kaynaklarında darbeye karşı danışma sistemine bakış incelenmektedir. Kur'an-ı Kerim'in aktif okuyucu kitlesini hedef alarak vicdanla düşünen ve olaylar arasındaki ilişkiye odaklanan bir şekilde şekillendiği belirtilmektedir. Kur'an, devlet başkanının belirlenmesi sürecini İslam toplumunun ortak kararına bıraktığı ve danışma sisteminin işletilmesinin ilk adımı olduğu vurgulanmaktadır. Ancak tarih boyunca bu ruhun korunamadığı ifade edilmektedir. İslam devletlerinin Kur'an'dan ve hükümlerinden referans aldığı için Kur'an yorumcularının açıklamalarının önemli olduğu belirtilmektedir. Tefsir kaynaklarında, toplumsal danışma ve onama, adil yöneticilere itaat ve fitnenin engellenmesi gibi üç ağırlık merkezinin değerlendirildiği ifade edilmektedir. Ancak bu ilkelerin her zaman birlikte değerlendirilemediği ve bazı durumlarda sadece birinin üzerine inşa edilmeye çalışıldığı belirtilmektedir. Müfessirlerin hayat anlayışları ve bulundukları şartların yorumlarına etkili olduğu ifade edilmektedir. Bu nedenle, saygın bir toplum ve yönetim inşa etmek için hangi ilkenin öncelikli olduğuna dair kritik bir tercih yapılması gerektiği vurgulanmaktadır.(AI)