12-13. Yy. İran Selçuklu Dönemi Fritware Seramiklerinde Uygulanan Dekor Yöntemleri
Anahtar Kelimeler
Neolitik Çağ’da (MÖ.7500-5000)
başlayan seramiğin üretim serüveni yüzyıllar içerisinde gelişip, çeşitlenerek
günümüze kadar gelmiştir. Üretildikleri ilk dönemlerde günlük ihtiyaçları
karşılamak amacıyla şekillendirilen seramik kaplar, zamanla medeniyetlerin
kültürel kodlarını taşıyan unsurlar haline gelmiş, işlevsel yönünün yanında
estetik değerleri de içerisinde barındıran bir yapıya evrilmiştir. Bununla
birlikte, seramiğin üretildiği bölgede gelişen kültürel yapı, hammadde
olanakları ve bu hammaddelerden elde edilen sonuçlar farklı üretimlerin
gerçekleşmesine sebep olmuştur. Diğer yandan; kültürler arası kurulan bağlar,
ticari alışverişler, yaşanan göçler gibi durumlar neticesinde seramik alanında
çeşitliliğin artması ve farklı coğrafyalarda kendini gösteren stillerin dünya
çapında tanınır hale gelmesi söz konusu olmuştur. Çin porselenlerine olan hayranlık, onun ışık geçirgen, zarif
ve beyaz yapısı diğer toplumlar tarafından yüzyıllar boyunca ulaşılmaya
çalışılan bir hedef olmuştur. İslam coğrafyası diğer coğrafyalar gibi bu
öykünmeyi yaşayan toplumlar arasında yer almıştır. Tam da bu sebeple,
porselenin niteliklerine ulaşmak hedefiyle geliştirilen fritware (frit katkılı
bünye) İran’da 12.yy itibariyle kullanılmaya başlanmıştır. Selçuklunun hüküm
sürdüğü döneme denk düşen seramik alanındaki bu önemli gelişime, yeni bünye üzerinde
uygulanan farklı dekor teknikleriyle birlikte seramik sanatında altın çağın
yaşanmasına öncü olmuştur. Yapılan
bu araştırma ile 12-13.yy’da, İran’da Selçuklu döneminde üretilen fritware
seramikleri ve bu seramikler üzerinde uygulanmış olan dekor teknikleri Halili
koleksiyonunda yer alan örnekler üzerinden incelenecektir.
Kitap Adı:
Plastik Sanatlar Alanında Seramik Ve Cam Üzerine Yaklaşımlar 1
Atıf Sayısı :
