Abdominal Travmalarda Radyolojik Görüntüleme
Anahtar Kelimeler
Abdominal travmalar, dünya genelinde kardiyovasküler hastalıklar ve kanserlerden sonra en sık görülen ölüm nedenidir. Özellikle 40 yaşın altındaki ölümlerin başlıca nedeni travmadır ve bu travmalardan %10'u karın yaralanmaları sonucu meydana gelir. Abdominal travmaların çoğu trafik kazaları, doğrudan karına uygulanan darbeler ve yüksekten düşmeler gibi nedenlerle oluşur. Daha nadir görülen nedenler arasında kesici-delici alet veya ateşli silah yaralanmaları yer alır.Abdominal yaralanmalar, travmanın etkisiyle veya gerilme, kompresyon ve yırtılma etkisiyle meydana gelebilir. Solid organlarda kanama, luminal organlarda delinme, vasküler yapıların yırtılması veya diseksiyonu gibi durumlar ortaya çıkabilir. Travma sonucu retroperitoneal veya karın duvarında kanamalar da görülebilir.Abdominal travmalarda hızlı ve doğru radyolojik tanı çok önemlidir. Bu nedenle travmalı hastalarda radyolojik bulguların ve doğru tetkiklerin bilinmesi hayati önem taşır. Son yıllarda parankimal dokuyu korumaya yönelik yaklaşımların daha fazla kabul görmesiyle birlikte, girişimsel radyolojik işlemlerin önemi ve kullanımı da artmıştır.Karaciğer, büyüklüğü nedeniyle özellikle künt karın travmalarından en çok etkilenen intraperitoneal organdır. İzole karaciğer yaralanmaları nadir olup genellikle diğer organ yaralanmalarıyla birlikte görülür. Karaciğer yaralanmaları ciddi bir morbidite ve mortalite nedenidir. Karaciğer yaralanmalarının tanısı ve derecesinin doğru belirlenmesi, prognozu etkiler.Karaciğer yaralanmalarının değerlendirilmesinde, genel durumu stabil olan hastalarda ultrasonografi (US) ilk tercih edilen görüntüleme yöntemidir. US ile serbest veya loküle sıvı varlığı ve solid organlarda hasar tespit edilebilir. US'de patoloji saptanan hastalara veya genel durumu bozuk olanlara bilgisayarlı tomografi (BT) uygulanabilir. BT, intravenöz kontrast madde verilerek uygulanmalıdır. Karaciğer yaralanmalarının evrelemesi, BT bulgularına dayanarak AAST sınıflamasıyla yapılır.Karaciğer yaralanmalarının en sık görülen şekli laserasyonlardır. Laserasyonlar yüzeyel ve derin olarak sınıflandırılır. Karaciğerdeki yaralanmalara safra kanalı hasarı, bilioma, hepatik venlerin ve inferior vena kavanın yaralanması gibi durumlar eşlik edebilir. BT, parankimal hasarın yanı sıra aktif kontrast madde kullanılarak varsa kanama odaklarını da gösterebilir.Abdominal travmalarda radyolojik görüntüleme, doğru tanı ve tedavi için önemli bir rol oynamaktadır. Doğru tetkiklerin seçimi ve radyolojik bulguların doğru yorumlanması, hastaların hayatını kurtarabilir.(AI)
Atıf Sayısı :