Hominin Evrimi Ii: Sapiens, Bilinen Evrenin Efendileri
Anahtar Kelimeler
50.000 yıldan biraz daha uzun bir süre önce -evrimsel zamanda göz açıp kapayıncaya kadar- en az altı, muhtemelen yedi insan türü yaşıyordu: sapiens, neandertal, denisova, floresiensis, luzonensis, erectustan geriye kalanlar ve, belki de, Homo naledi’nin son temsilcileri. Bu durum, şempanzeler, goriller, babunlar ve benzerlerinin yan yana yaşadığı günümüz primatlarına benzemektedir. Bu benzerlik sapiensin pek çok hominin türünden biri olduğu ve kesin olarak doğanın ayrılamaz bir parçası olduğu gerçeğinin altını çizmektedir. Şempanzelerle son ortak atamızdan ayrılmamızdan beri geçen süre tüm zamanın %1'inden daha azını oluştursa da, insan olarak biricik ve eşsiz bir pozisyonda bulunmaya alışkınız. Bu pozisyon, evrimin beynin giderek daha fazla büyümesiyle belirginleşen doğrusal bir yol olduğu şeklinde bir kibir ve yanlışlığa yol açmıştır. Fosil kayıtlarına bakıldığında, bazı eski türlerin gerçekten de atalarımız mı yoksa zengin bir hominin ağacındaki yan zincirler mi olduğunu belirlemek zordur. Diğer bir zorluk da, Homo habilis ve Homo erectus arasında olduğu gibi, taksonomik tanımlamaların türler arası bariz sıçramaları ifade etmesidir. Oysa ki her çocuk ebeveynlerinin yakın bir genetik varyantıdır ve değişimler bin yıllar boyunca süregeldiği için kesin sınırlar yoktur. Geç Australopithecus, Homo cinsine erken Australopithecine'lerden daha yakın görünmektedir. ‘Bir tür ne zaman tür olur’ belirlemek zordur (Barraclough, 2019). Değişkenliğin yanı sıra genetik materyalin karmaşık akışı nedeniyle farklı insan türleri arasındaki melezleşme istisnadan çok kural gibi gözükmektedir. Bu, kaç parçası olduğunu ve bu parçaların birbiriyle nasıl bağlantılı olabileceğini bilmediğimiz bir yapbozdur. Ayrıca, parçalar oldukça nadir rastlanan kemik parçacıkları halinde bulunmaktadır ve birçok buluntu 'alan adı' ile bilinmektedir. Son 10 yılda paleoantropolojide, daha önce bilinmeyen (ve tamamiyle beklenmedik) insan türlerinin keşfinden, Neanderthal genomunu dizilememizi ve fosiller arasındaki zamansal bağlantıları daha iyi tahmin etmemizi sağlayan moleküler biyolojideki gelişmelere kadar muazzam sıçramalar yaşanmıştır. Genetik veriler, bazı insan popülasyonlarında rastlanan benzersiz genetik izlerin vasıtası ile henüz keşfedilmemiş birkaç hominin türü olduğunu söylemektedir.
Kitap Adı:
Evrimsel Psikiyatri
Atıf Sayısı :
