Mikofenolik asit (MPA), immünosupresif bir ilaç olarak kullanılan antiproliferatif bir ajandır. MPA, piyasada mycophenolate mophetil (MMF) (CellCept, Roche) ve enterik kaplı mycophenolate sodyum (MPS) (Myfortic, Novartis) şeklinde bulunmaktadır. MPA'nın kimyasal yapısı ve tarihsel gelişimi, 1896 yılında Gozio tarafından Penicillium stoloniferum kültürlerinin bir fermantasyon ürünü olarak ilk kez izole edildi. 1913 yılında Alsberg ve Black tarafından ayrıntılı özellikleri tanımlandı ve MPA, yağda çözünen bir dibazik asit olarak rapor edildi. MPA'nın antibakteriyel, antiviral, antifungal etkileri daha sonra tanımlandı. MPA'nın memeli hücrelerinde antimitotik etkilerinin belgelenmesinden sonra, potansiyel bir antitümör ajan olarak kabul edildi. Ana etki mekanizması olan de novo purin sentezinin inhibisyonu, Franklin ve Cook tarafından rapor edildi. MPA'nın immünsupresif özellikleri tanımlandı ve lenfosit fonksiyonları üzerindeki etkileri gösterildi. MMF, MPA'nın yarı sentetik bir 2 morfolino etil ester formu olan bir prodrug olarak geliştirildi. MMF başlangıçta romatoid artrit tedavisinde kullanılmıştır. MPA, 1975 yılında psoriasis tedavisi için kullanılmaya başlandı, ancak yan etkileri nedeniyle kullanımdan kaldırıldı. Klinik deneyler 1988 yılında böbrek nakli hastalarında yapıldı. MMF, FDA tarafından 1995 yılında böbrek nakli sonrası rejeksiyon tedavisi için onaylandı. MMF, 2000 yılında kalp nakli ve ardından karaciğer nakli için allograft reddini önlemek için onaylandı. Sonraki yıllarda, gastrointestinal yan etkileri azaltmak için MPS tuzu geliştirildi. MMF ve MPS, bağırsak, kan, karaciğer ve dokuda MPA'ya hidrolize olurlar. MPA, de novo guanozin monofosfat sentezinde hız sınırlayıcı bir enzim olan inosin-5'-monofosfat dehidrogenaz (IMPDH) üzerinde güçlü, seçici, rekabetçi ve tersinir bir inhibitördür. MPA, lenfositlere özgü olan IMPDH tip 2'ye daha duyarlıdır. MPA, T ve B lenfositlerinde guanozin ve deoksiguanozin nükleotitlerini azaltır ve bu nedenle immünoglobulin üretimini inhibe eder. MPA, lenfositlerde guanozin trifosfat ve deoksiguanozin trifosfatı azaltırken, aynı etki nötrofillerde görülmez. Hipoksantin guanin fosforiboziltransferaz (HGPRT) kurtarma yolu da purin sentezine katkıda bulunabilir, ancak bu yol lenfositler dışındaki hücrelerde mevcuttur. Bu durum, MPA'nın lenfositlere daha seçici bir şekilde etki etmesine katkıda bulunur.(AI)