Akut Ve Kronik Karaciğer Hastalıklarında Beslenme
Anahtar Kelimeler
Bu makalede, karaciğerin vücutta üç ana görevi olduğu belirtilmektedir: sentez, depolama ve toksik maddelerin vücuttan temizlenmesi. Karaciğerin bu fonksiyonlarının devamı için yeterli kalori alımı ve çeşitli mikro ve makro besinlere ihtiyaç duyulmaktadır. Özellikle çocukluk çağında, sağlıklı büyüme ve gelişme için yeterli beslenme önemlidir. Kronik karaciğer hastalıklarında malnütrisyon sıkça görülmektedir ve bu durum mortalite ve morbidite riskini artırmaktadır.Kolestazlı çocuklarda malnütrisyonun patofizyolojisi karmaşık bir hale gelmektedir. Besin alımında azalma, metabolik ihtiyaçların artması ve emilim/sindirim kusurları bu durumda rol oynayan önemli faktörlerdir. Karaciğer hastalığına bağlı olarak iştah azalması, mide boşalmasının yavaşlaması, mide bulantısı ve kusma gibi durumlar besin alımını etkileyebilir. Ayrıca, tat alma duyusunda değişiklikler, depresyon ve sıvı/besin kısıtlamaları da malnütrisyona yol açabilir. Metabolik ihtiyaçların artması ise enerji harcamasında artış, metabolik döngülerin yetersizliği ve tekrarlayan enfeksiyonlar gibi faktörlerle ilişkilidir. Emilim/sindirim kusurları ise safra asidi eksikliği, yağda çözünen vitamin eksikliği, pankreatik yetersizlik gibi durumlarla ilişkilidir.Karaciğer hastalarında malnütrisyonun değerlendirilmesi için ayrıntılı bir beslenme hikayesi alınmalıdır. Besin alımının niceliksel ve niteliksel özelliklerinin değerlendirilmesi için beslenme analizleri yapılmalı ve düzenli olarak tekrarlanmalıdır. Antropometrik ölçümler ve yaşa uygun persantil/z-skor hesaplamaları da malnütrisyonun değerlendirilmesinde önemlidir. Özellikle kolestazın eşlik ettiği kronik karaciğer hastalıklarında protein, yağ asitleri ve yağda çözünen vitamin eksiklikleri sık görülmektedir. Bu eksikliklerin belirtileri arasında ödem, taşikardi, tırnaklarda Beau çizgileri ve yara iyileşmesinde gecikme bulunmaktadır.(AI)
Atıf Sayısı :
