Prosedürel sedasyon ve analjezi (PSA), tanı ve tedavi
işlemleri sırasında hastanın konforunu artırmak ve işleme uyumunu sağlamak
amacıyla, bilinç düzeyini hafif-orta düzeyde baskılayan, hava yolu
reflekslerini ve hemodinamik stabiliteyi koruyan farmakolojik bir tekniktir.
PSA; kardiyoversiyon, kırık redüksiyonu ve laserasyon onarımı gibi birçok acil
müdahalede sıkça uygulanır. Yaşlılar, obez bireyler, gebeler ve zor hava yolu
riski taşıyan hastalar için dikkatli değerlendirme ve özel önlemler gereklidir.
PSA’nın güvenli uygulanabilmesi için uygun hasta seçimi, dikkatli ilaç
titrasyonu, sürekli monitörizasyon ve acil müdahale ekipmanlarının hazır
bulundurulması esastır. Propofol ve etomidat gibi kısa etkili ajanlar sıklıkla
tercih edilirken, ketamin ve ketofol gibi kombinasyonlar da avantajlar
sunabilir. Lipofilik yapısı nedeniyle santral sinir sistemine hızla geçen
midazolam, en yaygın kullanılan benzodiazepin olup fentanil gibi kısa etkili ve
güçlü opioidlerle birlikte kısa süreli ancak derin sedasyon gerektiren
endoskopi gibi durumlarda tercih edilebilir. İntranazal uygulamalar da belirli
durumlarda alternatif olarak kullanılabilir. PSA sonrası güvenli taburculuk
için hastanın klinik stabilitesi, semptom kontrolü ve eşlik eden kişinin
varlığı önemlidir.
Kitap Adı:
Acil Tıpta Tedavi Girişimleri
Atıf Sayısı :
