Prostat Kanserinin Patolojik Değerlendirilmesi
Anahtar Kelimeler
Prostat adenokarsinomu, erkeklerde en sık görülen solid malignite olup
prostat kanserlerinin %95’inden fazlasını oluşturmaktadır. Klinik spektrum
asemptomatik olgulardan metastatik hastalığa kadar uzanır. Histopatolojik
inceleme tanı, prognoz ve tedavi planlamasında temel yöntemdir. Asiner
adenokarsinom en yaygın alt tip iken; duktal, müsinöz, pleomorfik dev hücreli,
sarkomatoid ve PIN-benzeri varyantlar nadir görülmekte, ancak genellikle daha
agresif seyretmektedir. Tanıda histomorfolojik bulguların yanı sıra PSA, NKX3-1 ve AMACR gibi
immünohistokimyasal belirteçler kullanılmaktadır. Gleason derecelendirme
sistemi, prostat kanserinin prognostik sınıflandırmasında altın standarttır.
2005, 2014 ve 2019 güncellemeleri ile ISUP ve GUPS kriterleri geliştirilmiş;
özellikle Gleason desen 4 oranı ve invaziv kribriform paternin varlığı, klinik
açıdan yüksek prognostik değer taşımaktadır. Hastalık ilerlediğinde komşu organlara direkt invazyon, lenfatik yayılım ve
özellikle kemik metastazı sık görülür. Moleküler patolojide DNA onarım
genlerindeki bozukluklar, hedefe yönelik tedavilerin geliştirilmesine olanak
sağlamış; PARP inhibitörleri ve immün kontrol noktası blokajı ileri evre
olgular için umut vadetmiştir. Ayrıca, yapay zeka tabanlı algoritmaların
patolojik değerlendirmeye entegrasyonu, gözlemciler arası farklılıkları
azaltarak daha objektif bir derecelendirme potansiyeli sunmaktadır.
Kitap Adı:
Ürogenital Sistem Kanserleri
Atıf Sayısı :
