Sosyal duygusal gelişim, bireyin hem kendisiyle hem de çevresiyle kurduğu ilişkilerin merkezde yer aldığı; algısal, fiziksel ve bilişsel gelişim süreçleriyle ve mizaçla etkileşim içinde ilerleyen dinamik bir süreçtir. Bu süreç, bireyin kendini anlama, kendi özelliklerinin farkında olma, duygularını tanıma, ifade etme, düzenleme ve kişilerarası ilişkilerini yönetme becerilerini kapsar. Aynı zamanda bu beceriler, bireyin benliği, duyguları ve diğerleriyle olan ilişkilerini biçimlendirerek kişiliğin şekillenmesinde temel bir rol oynar. Sosyal duygusal gelişimin yaşam boyu süren seyrini ve bireylerdeki değişim potansiyelini açıklamak üzere birçok gelişim kuramı ortaya konulmuştur. İlk dönem kuramlar daha çok olgunlaşmacı ya da determinist yaklaşımları benimsemiş olsa da; değişen aile yapıları, üretim biçimleri, bireyselleşen yaşam tarzları, göç hareketleri ve pandemiler bireylerin gelişimsel bağlamlarını önemli ölçüde dönüştürmüştür. Bu değişimler, insan gelişimine yönelik bakış açılarını da etkileyerek, sosyal çevre ile etkileşimi merkezine alan daha bağlamsal anlayışlara yönlendirmiştir. Ekonomik, politik, toplumsal ve teknolojik değişimlerin dünyayı ve ilişkileri yeniden şekillendirdiği bir çağda, sosyal duygusal gelişimi açıklamaya yönelik kuramlar da analitik, davranışçı, sosyal kültürel etki kuramları, ekolojik ve sistemsel perspektifler doğrultusunda çeşitlenmiştir. Bu kuramlar, bireylerin gelişim süreçlerini anlamada farklı bakış açıları sunarak teorik bir zenginlik sağlamaktadır.  Değişen dünyada, bu zenginliğin yarattığı esnekliği kavramak ve sosyal duygusal gelişime yönelik incelenen fenomene en uygun paradigmayı belirlemek önemlidir. Sonuç olarak, sosyal duygusal gelişim hem belirli yaşam evrelerinde hem de dönüşümsel bir süreç içinde; kişisel ve etkileşimsel düzeyde gerçekleşir. Bu durum, bireylerin sosyal dünyada hem diğerleriyle ortak özellikler taşıyan hem de benzersiz aktörler olarak var olmasını mümkün kılmaktadır. Bu bağlamda, bu kitap bölümünde benlik gelişimi, duygusal gelişim ve sosyal gelişimin temel kavramları ile; psikodinamik kuramlar, psikososyal kuramlar, sosyal öğrenme kuramları, ekolojik sistem kuramları ve duygusal zeka modelleri tanıtılmaktadır.