Bakteriyel Ve Protozoan İnfeksiyöz Enteritler
Anahtar Kelimeler
Gastroenterit, çoğunlukla bakteri, virüs veya protozoan
kaynaklı gastrointestinal sistem enfeksiyonlarını tanımlayan bir sendromdur.
Klinik olarak akut (<14 gün) veya persistan (>14 gün) olarak
sınıflandırılır. 2015 yılında dünya genelinde 2,4 milyar gastroenterit vakası
bildirilmiş ve bu vakaların büyük bir kısmı 5 yaş altı çocuklarda görülmüştür.
Bu yaş grubunda gastroenterit, %8,6 ölüm oranıyla önemli bir morbidite ve
mortalite nedenidir. Gastroenterit etiyolojisinde sık karşılaşılan patojenler
arasında Rotavirüs, Clostridioides difficile, enterotoksijenik Escherichia coli
(ETEC), Salmonella ve Şigella türleri öne çıkar. Gelişmiş ülkelerde Norovirüs,
daha az gelişmiş bölgelerde ise Cryptosporidium, Giardia lamblia ve
Campylobacter jejuni daha yaygındır. Enfeksiyon, kontamine su ve gıda tüketimi
veya fekal-oral bulaş yoluyla yayılabilir. Hastalığın klinik prezentasyonu
patojenin türüne bağlıdır ve sıklıkla sulu ishal, karın ağrısı, bulantı, kusma
ve ateş semptomlarıyla seyreder. İnflamatuar ishal durumunda kanlı dışkılama,
yüksek ateş ve toksik tablo ön plandadır. Tanısal süreçte moleküler teknikler
(PCR panelleri), kültür yöntemleri, mikroskobik inceleme ve antijen testleri
kullanılmaktadır. Tedavide temel yaklaşım, sıvı ve elektrolit dengesinin
sağlanmasına yönelik oral veya intravenöz hidrasyon tedavisidir. Antibiyotik
kullanımı, invaziv bakteriyel enfeksiyonlarda veya komplikasyon riski taşıyan
olgularda endikedir. Ampirik antibiyotik tedavisinde florokinolonlar,
azitromisin ve üçüncü kuşak sefalosporinler sık tercih edilir. Gastroenterit
vakalarının büyük çoğunluğu kendiliğinden iyileşirken, ağır vakalarda
mortaliteyi önlemek için erken tanı ve tedavi kritik öneme sahiptir. Halk
sağlığı düzeyinde enfeksiyonun kontrolü için sanitasyon iyileştirilmesi, el
hijyenine dikkat edilmesi, güvenli gıda ve su temini ile aşı programlarının
uygulanması gereklidir.
Kitap Adı:
Gastroenteroloji Textbook (cilt 1-2)
Atıf Sayısı :
