Kentsel Krizlere Çözüm Olarak Mekânsal Dönüşüm: Mekânsal Planlama Kuramları
Anahtar Kelimeler
Kentsel mekânlar tarih boyunca değişim ve dönüşüm içindedir.
Bu değişim, mekânsal planlama kuramlarının gelişimiyle ilişkili olarak
tanımlanmaktadır. Dünyada yaşanan ekonomik, sosyal ve politik krizleri içinde
barındıran kentsel krizler; planlama kuramlarının ortaya çıkmasında itici güç olarak
değerlendirilmektedir. Bu krizler doğrultusunda özellikle Amerika ve
İngiltere’de geliştirilen bu kuramlar, planlama literatüründe yer edinmiş ve
kent mekânlarının dönüşümünde rol oynamıştır. Geliştirilen planlama kuramları,
bulunduğu politik ve ekonomik ortama göre ülkeden ülkeye farklılaşan kentsel
müdahale biçimleri (dönüşüm ve yenileme gibi) ile karşılık bulmuştur. Bu çalışmanın
amacı, sanayi devriminden sonraki süreçten başlayarak günümüze kadar olan
tarihsel dönemde geliştirilen planlama kuramlarının kent mekânları üzerindeki
etkisini, kentsel müdahale türleri üzerinden ortaya koymaktır. Literatür
değerlendirmesi ile planlama kuramları ve kentsel müdahale arasındaki ilişkiyi
kavramsal çerçevede ele alan bu çalışma, Türkiye özelinde konuya ilişkin genel
bir bakış açısı sunmaktadır. Çalışmanın sonucunda, planlama kuramları ile
kentsel müdahale biçimleri arasında sıkı bir ilişkinin olduğu görülmektedir.
Özellikle çıktığı dönemde bulunduğu bölgedeki krizleri çözmek için geliştirilen
planlama kuramlarının, günümüzde kentsel müdahale biçimleri aracılığıyla
planlama pratiği üzerinde etkiye sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca, ekonomik,
sosyal ve politik kırılma noktaları hem planlama kuramlarında paradigma
değişiklikleri yaşanmasına neden olmuş hem de kentlerdeki planlama pratiğini
şekillendirmiştir.
Atıf Sayısı :