Toprak
organik maddesi (TOM) bitki, hayvan ve mikroorganizmaların kalıntılarının
farklı ayrışma ürünlerinden oluşan karbon açısından zengin, stabil ve stabil olmayan
humusun meydana geldiği toprağın en aktif ve kritik bir bileşenidir. Toprağın
küçük bir bölümünü oluşturmasına rağmen, fiziksel, kimyasal ve biyolojik
özellikleri üzerinde derin bir etkiye sahiptir. TOM’si, toprak verimliliğinin
sürdürülmesi, toprak yapısının iyileştirilmesi, su tutma kapasitesinin
artırılması ve mikrobiyal faaliyetlerin desteklenmesi açısından önemli bir rol
oynar. Organik
maddenin ayrışması, bitki büyümesi için hayati önem taşıyan Azot (N), Fosfor
(P) ve Kükürt (S) gibi temel besin maddelerinin yarayışlı forma dönüşümünde
etkilidir. Ayrıca, toprağın katyon değişim kapasitesini (KDK) artırarak besin
maddelerini etkili bir şekilde tutmasını sağlar. Bunun yanı sıra, TOM’si toprak
agregasyonunu iyileştirerek erozyonu önler ve havalanmayı teşvik eder, bu da
kök gelişimine katkı sunar. Çevresel
açıdan ise, TOM’si bir karbon yutağı görevi görür ve atmosferdeki CO2
seviyelerine katkıda bulunabilecek karbonu depolayarak iklim değişikliğini
hafifletmeye yardımcı olur. Su tutma kapasitesini artırmadaki rolü, özellikle
kurak bölgelerde sürdürülebilir su yönetimi için büyük önem taşır. Dünya’da çok
düşük düzeyde dağılım gösteren organik topraklarda karbon döngüsünde önemli
roller üstelenmektedir. TOM’nin
etkin bir şekilde yönetilmesi, organik madde girdilerini (örneğin, bitki
artıkları, kompost ve yeşil gübre) kayıplarını en aza indiren süreçlerle
dengeleyen uygulamaları gerektirir. Bu tür uygulamalara azaltılmış toprak
işleme ve ekim nöbeti dahildir. TOM’nin korunması, uzun vadeli toprak
verimliliğinin sağlanması ve ekosistem sağlığının sürdürülmesi için esastır. Sonuç
olarak, TOM’sinin varlığı sürdürülebilir tarımın, iklim değişikliğinin
azaltılması, ekosistem hizmetlerinin sürekliliği ve çevrenin korunmasında temel
unsurdur.
Kitap Adı:
Toprak Bilgisi
Atıf Sayısı :
