Sağlık okuryazarlığı, bireylerin sağlıkla ilgili
bilgiye erişim, bu bilgiyi anlama, değerlendirme ve sağlıkla ilgili karar verme
süreçlerine etkin biçimde katılım sağlama yetkinliklerini kapsayan çok boyutlu
bir kavramdır. Kavramın tarihsel gelişim sürecine bakıldığında, sağlık
okuryazarlığının, bireyin sağlığını destekleme ve sağlık sistemlerinin etkin
işleyişindeki rolü her geçen gün artmaktadır. Ulusal ve uluslararası düzeyde
yapılan araştırmalar sonucunda ortaya çıkan kanıtlar, sağlık okuryazarlığı düzeylerinin
bireylerin sağlık hizmetlerine erişimi, tedaviye uyumu ve genel sağlık durumu
üzerindeki etkisini ortaya koymaktadır. Sağlık okuryazarlığı, fonksiyonel,
etkileşimli ve eleştirel olmak üzere üç düzeyde ele alınmaktadır. Bireyin
sağlıkla ilgili bilgiye dair işlem yapabilme kapasitesini açıklamak için,
sağlık okuryazarlığının hangi düzeyde olduğunu belirlemek önemli olacaktır.
Sağlık okuryazarlığı düzeyinin artırılması, yalnızca bireysel sağlık çıktıları
açısından değil, aynı zamanda sağlık bakım sistemlerinin maliyet etkinliği ve
toplumsal sağlık eşitliğini sağlamak açısından da kritiktir. Sağlık
okuryazarlığının geliştirilmesine katkı sağlayan bireysel, kurumsal ve çevresel
faktörlerin iyi analiz edilmesi; gerekli bilişsel, sosyal ve iletişimsel becerilerin
geliştirilmesinde etkili olacaktır. Mevcut sağlık eşitsizliklerine ek olarak,
sağlık okuryazarlığı düzeyinin de düşük olmasıyla birlikte toplumda sağlıkta
eşitsizliklerin daha da arttığı vurgulanmaktadır. Sağlık okuryazarlığının
artırılmasına yönelik çok düzeyli müdahale stratejilerinin uygulanması
gerekmektedir. Sağlık okuryazarlığı düzeyinin artırılması, dijital teknolojiler
aracılığıyla sürdürülebilir ve kapsayıcı sağlık hizmetlerine erişimi de
güçlendirebilir. Sağlık okuryazarlığının iyileştirilmesinin birey, toplum ve
sağlık sistemi düzeyinde çok yönlü olumlu etkileri olduğu unutulmamalıdır.
Atıf Sayısı :