Evcil hayvanlarda gebelik süreci,
çiftleşme veya tohumlama sonrası zigot oluşumu ile başlamakta ve doğuma kadar
devam etmektedir. Bu süreçte evcil hayvanların kardiyovasküler, solunum,
gastrointestinal, renal ve sinir sistemlerinde oluşan değişimler, anestezi
yönetimini doğrudan etkileyecek farmakokinetik ve farmakodinamik farklılıklara
yol açmaktadır. Özellikle maternal kan hacminin artması, yükselen oksijen
tüketimi ve hormonal değişiklikler, gebelik sırasında uygulanacak cerrahi
girişimlerde anestezik ajanların seçiminde dikkatli olunması gerektiğini
göstermektedir. Bu süreçte esas önemli olan maternal ve fetal komplikasyona
sebep olmadan canlılığın korunmasıdır. Gebe evcil hayvanlarda en sık başvurulan
cerrahi girişim sezaryen operasyonudur. Sezaryen veya zorunlu uygulanması
gereken operatif girişimlerde gebe evcil hayvanların türe göre plasenta
tiplerinin farklılıkları ve anestezik ajanların plasenta bariyerini geçme
potansiyelleri bilinmelidir. Tür farklılıkları ve tür içerisinde gebelik dönemleri
sırasında oluşan farklılıklar da göz önünde bulundurularak anestezik ilaçların
kullanımı belirlenmelidir. Aynı zamanda gebelik sırasında maternal kardiyovasküler,
solunum ve dolaşım fonksiyonlarının değişimleri bilinerek ilaçların dağılım
özelliklerine dikkat edilmelidir. Bu bilgiler doğrultusunda gebe evcil
hayvanlarda anestezi uygulayacak veteriner hekimlerin oluşturdukları protokolde
hızlı olmaları, anestezik ajanları minimal etkin dozlarda ve güvenli
kombinasyonlarda kullanmaları, perioperatif dönemde hayvanları titizlikle takip
etmeleri maternal ve fetal sağlığın korunmasında önem taşımaktadır.
Atıf Sayısı :