Klostridiyal Enfeksiyonlar (nekrotik Enteritis, Ülseratif Enteritis, Gangrenöz Dermatitis, Botulizm)
Anahtar Kelimeler
Nekrotik
enteritis (NE) hastalığının etkeni Clostridium perfringens olup etkenin
toksinleri patogenezde önemlidir. Bakteri farklı kanatlı türlerini etkiler
ancak etlik piliçler başta olmak üzere ticari olarak yetiştirilen kümes
hayvanlarında önemli ekonomik kayba neden olurlar. Klinik hastalık genellikle
perakut seyirlidir; hayvanlar klinik belirtilerin başlamasından sonraki 1-2
saat içinde ölü bulunurlar. Kanatlıların bağışıklık durumundaki ve bağırsak
florasındaki değişiklikler NE vakalarının ortaya çıkmasında önemlidir. Akut
olgularda ise lezyonlar ince bağırsaklarda şekillenir. Varsa klinik bulgular,
nekropsi bulguları, histopatolojik bulgular, etken izolasyonu ve toksinlerin
saptanması ile hastalığın tanısı konur. Etkenin sağlıklı hayvanların bağırsak
florasında bulunduğu unutulmamalıdır. Tedavide antibiyotikler ile koruma ve
kontrol önlemleri önemlidir. Clostridium perfringens tip A, C. septicum ve S.
aureus tek ya da birlikte neden olduğu düşük morbidite yüksek mortalite ile
seyreden, erişkin etçi tavukları ve hindilerde deri lezyonlarıyla karakterize
bir enfeksiyondur. Bulaşma tam olarak bilinmemektedir. Deri bütünlüğünün
bozulması hastalık etkenlerinin vücuda girmesinde önemli bir nedendir. Şişkin,
kırmızı, akıntılı deri ve deri altı nekrozları görülebilir. Bazı durumlarda
herhangi bir klinik bulgu gözlenmeden, ani ölümler görülür (perakut form).
Hastalığın akut formunda çoğunlukla deri lezyonlarına rastlanır. Nekropside
çoğunlukla göğüs, abdomen, kanatlar, butlar ve ayaklarda, deri altında
serosanginöz ödem gözlenir. Kaslar genel rengini kaybetmiştir. Kas grupları
arasında ödem ve gaz oluşumu görülebilir. Hindilerde lezyonlar (veziküller) ve
ödem pygostil (kuyruk başı) çevresinde görülür. Kesin tanı laboratuvar testleri
ile konulmalıdır. Tedavide birçok antibiyotik kullanılmaktadır. Ticari bir
aşısı yoktur. Botulizm hastalığına neden olan asıl etken C. botulinum’dur.
Ancak C. baratii ve C. butyricum’unda botulinum toksini ürettiği
ve hastalığa neden olduğu belirlenmiştir. C. botulinum Gram pozitif,
sporlu, çomak şekilli bir bakteridir. Botulinum toksini üreten Clostridium
türleri 6 grupta toplanmıştır. C. botulinum Grup I, Grup II, Grup III ve
Grup IV, C. baratii ve C. butyricum. Hayvanlarda botulizm Grup
III ve C, D, C/D ve D/C mozaik serotipleri nedeniyle oluşmaktadır. Kanatlılarda
tipA, tipC ve Grup III’e bağlı enfeksiyonlar şekillenmektedir. Kuşlarda
bacaklardan başlayan ve tüm vücuda yayılan gevşek felçlerle karakterizedir.
Kesin tanı için felç harici bir bulgu yoktur ve tanı çoğu zaman toksinin
varlığı ile saptanmaktadır. Aşılar ve düzenli dezenfeksiyon ile hastalığın
kontrolü kapalı popülasyonlarda sağlanabilmektedir.
Kitap Adı:
Enfeksiyöz Kanatlı Hayvan Hastalıkları
Atıf Sayısı :
