Multiple Skleroz (MS), merkezi sinir sisteminde inflamasyon, demiyelinizasyon ve nöronal kayıpla seyreden kronik bir hastalıktır. Ataklar esnasındaki süreçte MS hastalarında ek semptomlar görülmektedir. Bu bölümde MS hastalarındaki yaygın morbidite nedenleri ve bu durumların yönetim stratejileri anlatılmaktadır. Hastalarda en sık karşılaşılan belirtilerden biri yorgunluktur. Hastalığın kendisi ve eşlik eden durumlara bağlı gelişebilir. Bilişsel bozukluklar MS’in her evresinde ortaya çıkabilir ve bilgi işleme hızı, hafıza ve dikkat gibi alanlarda bozulmalar görülebilir. Depresyon ve anksiyete, yüksek prevalansa sahip olup psikososyal desteğin yanı sıra farmakolojik tedavi gerektirir. Ağrı, nöropatik veya nosiseptif kaynaklı olabilir; tedavi multidisipliner yaklaşım gerektirir. MS ile ilişkili hareket bozuklukları arasında huzursuz bacak sendromu, tremor, ataksi ve spastisite yer alır. Ayrıca üriner disfonksiyon, dışkılama problemleri ve cinsel işlev bozuklukları da sık görülür. Bu semptomlar, yaşam kalitesini ciddi biçimde etkiler. Tedavide farmakolojik yaklaşımların yanında egzersiz, psikoterapi ve diyet gibi destekleyici yöntemler de önemlidir. Erken tanı, düzenli değerlendirme ve bireye özgü yönetim planları, etkin semptom kontrolü açısından kritik öneme sahiptir.
Atıf Sayısı :