12-13. Yy. İran Selçuklu Dönemi Fritware Seramiklerinde Uygulanan Dekor Yöntemleri

Yazar: Tuba Marmara
Yayın Yılı: 2024
Sayfa Sayısı: 159-180
Kitap Dili : Türkçe

Anahtar Kelimeler


Neolitik Çağ’da (MÖ.7500-5000) başlayan seramiğin üretim serüveni yüzyıllar içerisinde gelişip, çeşitlenerek günümüze kadar gelmiştir. Üretildikleri ilk dönemlerde günlük ihtiyaçları karşılamak amacıyla şekillendirilen seramik kaplar, zamanla medeniyetlerin kültürel kodlarını taşıyan unsurlar haline gelmiş, işlevsel yönünün yanında estetik değerleri de içerisinde barındıran bir yapıya evrilmiştir. Bununla birlikte, seramiğin üretildiği bölgede gelişen kültürel yapı, hammadde olanakları ve bu hammaddelerden elde edilen sonuçlar farklı üretimlerin gerçekleşmesine sebep olmuştur. Diğer yandan; kültürler arası kurulan bağlar, ticari alışverişler, yaşanan göçler gibi durumlar neticesinde seramik alanında çeşitliliğin artması ve farklı coğrafyalarda kendini gösteren stillerin dünya çapında tanınır hale gelmesi söz konusu olmuştur. Çin porselenlerine olan hayranlık, onun ışık geçirgen, zarif ve beyaz yapısı diğer toplumlar tarafından yüzyıllar boyunca ulaşılmaya çalışılan bir hedef olmuştur. İslam coğrafyası diğer coğrafyalar gibi bu öykünmeyi yaşayan toplumlar arasında yer almıştır. Tam da bu sebeple, porselenin niteliklerine ulaşmak hedefiyle geliştirilen fritware (frit katkılı bünye) İran’da 12.yy itibariyle kullanılmaya başlanmıştır. Selçuklunun hüküm sürdüğü döneme denk düşen seramik alanındaki bu önemli gelişime, yeni bünye üzerinde uygulanan farklı dekor teknikleriyle birlikte seramik sanatında altın çağın yaşanmasına öncü olmuştur. Yapılan bu araştırma ile 12-13.yy’da, İran’da Selçuklu döneminde üretilen fritware seramikleri ve bu seramikler üzerinde uygulanmış olan dekor teknikleri Halili koleksiyonunda yer alan örnekler üzerinden incelenecektir.

Bu kitabın bölümleri bulunmamaktadır.

Atıf Sayısı :