Protozoonlar, sığırlarda vücuda girme yolu ve affinite
gösterdiği organlar nedeniyle türe spesifik sistemik hastalıklar
oluşturabildiği gibi generalize hastalıklar da oluşturmaktadır. En yaygın
dolaşım sistemi, genital sistem ve gastrointestinal sistemde enfeksiyon
görülmektedir. Protozoonların bazı türleri çok patojen olup, ölümlere sebebiyet
vermektedir. Bazı türleri ise öldürmese dahi, ekonomik kayıplar vermektedir.
Hem ölümler hem de oluşan semptomlar ve verim düşüklüğü nedeniyle ve hem de
zoonoz protozoonlardan korunmak için gerekli önlemlerin alınması, hastalık
durumunda geç kalmadan tedaviye başlanması önemlidir. Theleria annulata,
Babesia bigemina, Eimeria bovis, Cryptosporidium parvum, Anaplasma marginale,
Trypanosoma evansi, Giardia duedenalis, Toksoplasma gondii, Sarcocystis
bovicanis, Ehrlichia ruminantium, Neospora caninum, Besnoitia besnoiti ve
Eperythrozoon wenyoni en çok adı geçen türlerdir. Protozoon hastalıklar,
kontamine dışkı, su ve yemle bulaşabildiği gibi çiftleşme yoluyla da
bulaşabilmektedir. Ayrıca böcek ve sinekler vasıtasıyla da hastalık
oluşmaktadır. Patojenler, uygun koşulları bulduğunda geliştiğinden,
hastalıkların görüldüğü alanlar değişiklik göstermektedir. Bazı hastalıkların
bazı kıta ve ülkelerde daha yaygın olduğundan bahsedilmektedir. Ayrıca,
barınma, beslenme ve hijyen koşullarının iyi olmadığı yerlerde, hastalıkların
daha sık görüldüğü belirtilmektedir. Yüksek ateş, anemi, ishal, abort, süt
veriminde düşüş, sarılık, kanlı idrar, öksürük, burun akıntısı, ödem, lenf
yumrularında şişlik, dermatit ve nörolojik bulgular en çok bahsi geçen
semptomlardır. Yapılan bazı rutin taramalarda, dışkı örneklerinin laboratuvarda
incelenmesiyle, yapılan kan frotileri ve kan tahlillerinde veya serolojik
testlerle teşhis konulabilmektedir. Bazı protozoon hastalıklarda ilaç
kullanmadan iyileşme görülebildiği gibi bazı hastalıklarda ilaç kullanılsa bile
ölümle sonuçlanabilmektedir. Enfeksiyonun seyri, parazit yüküne, konakçının
sağlık durumuna ve dış koşullara bağlı olarak değişiklik göstermektedir.
Hastalığın seyri, protozoonun türü ve yoğunluğuna göre belirlenen tedavi
yönteminin erken müdahale ve aksatılmadan uygulanması, iyileşme olasılığını
artırmaktadır. Bazı hastalıklar spesifik ilaçlarla tedavi edilirken, bazıları
için geniş spektrumlu antibiyotiklerden, destekleyici tedaviden ya da bazı
ilaçların indirek etkisinden fayda sağlanmaktadır.
Atıf Sayısı :