Nörogelişimsel Bozukluklara Evrimsel Bakış

Yayın Yılı: 2023
Sayfa Aralığı : 228-243
Kitap Dili : Türkçe

Anahtar Kelimeler


Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) ve otizm spektrum bozukluğu (OSB) olmak üzere iki nörogelişimsel bozukluğu evrimsel perspektiften tartışıyoruz. Her iki bozukluğun da genetik bir geçmişi vardır ve bu genlerin doğal seçilim sürecinde neden hayatta kalmış olabileceğini araştırıyoruz. Bunu yaparken, çevre değiştiğinde geçmişte avantaj sağlamış olabilecek bir özelliğin dezavantajlı hale gelmesi anlamına gelen evrimsel uyumsuzluk kavramından yararlanıyoruz. Ayrıca bu koşullar üzerindeki genetik olmayan etkileri de açıklıyoruz. Nörogelişimsel sorunları olan çocukların istismara uğrama ihtimalinin daha yüksek olduğunu, dolayısıyla hem genlerin hem de çocukların içinde büyüdüğü çevrenin dikkate alınmasının önemli olduğunu vurguluyoruz. Avcı-toplayıcı toplumlarda, DEHB risk alma eğilimini desteklemiş olabilir, bu da neden hayatta kaldığını açıklayabilir. Çocukların günün büyük bir bölümünde saatlerce hareketsiz oturmalarının beklendiği çağdaş okul modeli ise bunu desteklememektedir. Bu nedenle DEHB'yi evrimsel uyumsuzluk açısından anlamak, hem ilaç tedavisi hem de okul ortamıyla ilgili etik sorunları gündeme getirmektedir. OSB'ler çok heterojen bir yapıya sahip olup tablo yüksek kalıtım ve düşük üreme başarısı ile karakterizedir. Spektrumun ağır ucundaki OSB’ler oldukça dezavantajlı bir pozisyondadır ve genellikle zihinsel yetersizlikle birlikte görülür. Spektrumun diğer ucundaki yüksek işlevli OSB ise uzmanlık becerilerinin geliştirilmesi bakımından evrimsel geçmişimizde uyum sağlamış olabilir ve günümüzdeki uygun koşullar nedeniyle bu özellik devam ediyor olabilir.

Kitap Adı: Evrimsel Psikiyatri
Editor: Lut Tamam
Yayın Yılı: 2023
Sayfa Sayısı: 338
DOI: 10.37609/akya.2687
Kitap Dili : Türkçe
Kitaba Git
Bölüm Adı Yazar Adı Detay
Evrimsel Psikiyatriye Giriş Lut Tamam Bölümü Görüntüle
Evrim Teorisi Tarafından Geliştirilen Biyopsikososyal Model Gazi Orkun Ediboğlu Bölümü Görüntüle
Hominin Evrimi I: Homo Sapiens’in Kökenleri Ayşe Günay Arıkan Bölümü Görüntüle
Hominin Evrimi Ii: Sapiens, Bilinen Evrenin Efendileri Ayşe Günay Arıkan Bölümü Görüntüle
Avcı-toplayıcılar, Uyumsuzluk Ve Ruhsal Bozukluk Sena İrem Akçam Bölümü Görüntüle
Ruhsal Bozukluklar Neden Devam Eder? Psikiyatrinin Evrimsel Temelleri Mehmet Emrah Karadere Bölümü Görüntüle
Evrimsel Perspektiften Anksiyete Bozuklukları Hafize Gülnur Şen Bölümü Görüntüle
Depresyona Evrimsel Bakış Açısı Dilek Özden Bölümü Görüntüle
İntiharın Rastlantısallığı Üzerine İntihar Risk Değerlendirmesini Geliştirmek Için Evrimsel Ve Klinik Bir Çağrı Selma Çilem Kızılpınar Bölümü Görüntüle
Şizofreni Spektrum Bozuklukları Üzerine Evrimsel Perspektifler Deniz Deniz Özturan Bölümü Görüntüle
Yeme Bozuklukları Üzerine Evrimsel Perspektifler Hafize Gülnur Şen Bölümü Görüntüle
Madde Kötüye Kullanımı Ve Evrim Aynur Özbay Bölümü Görüntüle
Evrimsel Bir Perspektiften Alkolün Sosyal İşlevi Ali Meriç Kurt Bölümü Görüntüle
Çocukluk Travmasına Evrimsel Yaklaşımlar Betül Kurtses Gürsoy Bölümü Görüntüle
Nörogelişimsel Bozukluklara Evrimsel Bakış Bahar Atak Akkuş Bölümü Görüntüle
Anne Olumsuzluğu Ve Çocuklara Kötü Muamele: Evrimsel Perspektifler Katmanlı Ve Şefkatli Bir Anlayışa Nasıl Katkıda Bulunur? Özge Ulusoy Culha Bölümü Görüntüle
Üreme Yaşam Öyküsüne Odaklanan Evrimsel Uyumsuzluk Hastalığı Olarak Alzheimer Hastalığı Dilek Özden Bölümü Görüntüle
Psikofarmakoloji Ve Evrim Tuğrul Demireğen Bölümü Görüntüle
Evrimsel Ve Bilişsel Bilimlerin Suç Çalışmaları Ve Adli Bilimlere Katkıları Mehmet Aykut Erk, Sunay Fırat Bölümü Görüntüle
Evrimsel Düşünce Ve Psikiyatrik Hastaların Klinik Bakımı Zehra Uçar Hasanlı Bölümü Görüntüle

Atıf Sayısı :