Elektrik çarpmaları, elektrik akımının vücuda temas etmesi sonucunda meydana gelen yaralanmalardır. Bu yaralanmaların ilk ölüm olayı 1879 yılında Fransa'da kaydedilmiştir. Elektrik çarpmaları genellikle 20-40 yaş arası erkeklerde daha sık görülür. Ülkemizde yetişkinlerde görülen yanık vakalarının %28'ini, çocuklarda görülen yanıkların ise %10'unu elektrik yanıkları oluşturur. Elektrik çarpması sonucu ölümlerin çoğu 15-40 yaş arasında gerçekleşir.İnsan vücudu elektriği iyi bir şekilde iletebilen bir yapıya sahiptir. Elektrik akımını en iyi ileten dokular canlı dokulardır ve içerdikleri sıvı ve elektrolit oranı ne kadar yüksekse iletim o kadar iyi olur. Deri ve kemik dokusu elektrik akımına karşı en çok direnç gösteren dokulardır. Kaslar, kan damarları ve sinirler ise akımı daha az dirençle iletir. Elektrik akımını azaltan en önemli faktör ise derinin akıma karşı gösterdiği dirençtir. Nemli ortamda direnç daha da azalır. Bu nedenle düşük voltajlı bir akım bile yaşamı tehdit edebilir.Elektrik çarpmaları düşük gerilimli, yüksek gerilimli ve yıldırım çarpması olmak üzere üç ana grupta incelenebilir. Düşük gerilimli elektrik çarpmaları genellikle çocuklar ve kadınlarda görülür. Bu tür çarpmalar, kabloların ısırılması, prizlere metal cisimlerin sokulması, yetersiz yalıtım, elektrik kaçağı, ıslak ellerle elektrikli cihazlara dokunma gibi durumlarda meydana gelir. Yüksek gerilimli elektrik çarpmaları ise genellikle iş kazaları sonucu ortaya çıkar ve genç erkeklerde daha sık görülür. Bu tür çarpmalar, cihazların güç hatlarına temas etmesi, koruyucu giysi ve ekipmanların kullanılmaması, yüksek gerilim hat direklerine yaklaşılması gibi nedenlerle meydana gelir.Yüksek voltajlı elektrik çarpmaları daha tehlikelidir ve 600 V üzerindeki gerilimler ciddi ve ölümcül riskler taşır. Elektrik çarpmalarıyla ilgili olarak bilinçlendirme ve önlemler alınması önemlidir.(AI)
Atıf Sayısı :