Soğukla ilgili lokal yaralanmalar, uzun süre soğuk ortamda kalmanın sonucunda ortaya çıkan ve sıvıların kristalleşmesi ve donmasıyla karakterize olan yaralanmalardır. Bu tür yaralanmalar genellikle kış mevsiminde, askerlerde, evsizlerde, açık havada çalışan işçilerde ve doğa sporcularında görülür. Ayrıca, likid petrol gazı ve uçucu solventlere temas veya suistimal sonucunda da donuk yaralanmalar meydana gelebilir. Yüksek irtifadaki donuk ise dokunun donması, hipotermi ve ağır dehidratasyonun birleştiği özel bir yaralanma türüdür.Dondurucu olmayan soğuk ortama kronik ve tekrarlayan maruz kalma sonucunda cildin açıkta kalan bölgelerinde inflamatuar lezyonlar gelişebilir ve buna pernio adı verilir. Siper ayağı ise donuk yaralanmalarına benzer bir görünüme sahiptir ve uzun süre soğuk suda durma sonucunda ortaya çıkar.Tarih boyunca donuk yaralanmaları öncelikle askeri hekimlikte tanımlanmıştır. Donuk yaralanmalarının tedavisi için önerilen karla ovma yöntemi, Baron de Larrey tarafından 1812-1813 Moskova Seferi sırasında tanımlanmış ve sınıflandırılmıştır.Soğukla ilgili yaralanmalar genellikle erkeklerde daha sık görülür ve vücudun ısı kaybını artıran faktörler, çocuklarda donuk ve hipotermiye daha yatkın olmalarına neden olur. Alkol alımı, sigara, uygunsuz giysiler, yetersiz beslenme, dehidratasyon, immobilizasyon, yüksek irtifa, diyabet, ateroskleroz, hipovolemi, vasküler yaralanma ve psikiyatrik hastalıklar da donuk yaralanmalarına eğilimi artırır.Donuk yaralanmalarının patofizyolojisi, normal cilt dolaşımının sempatik vasküler tonus ile kontrol edildiği ve soğuk ortamda cilt kan akımının azaldığı durumlarda ortaya çıkar. Cilt kan akımı, deri sıcaklığı düştükçe azalır ve sıcaklığın 10°C'nin altına düştüğü durumlarda cilt kan akımı daha da azalır.Bu nedenle, soğukla ilgili yaralanmalardan korunmak için uygun giysilerin giyilmesi, vücudun ısı kaybını artıran faktörlerden kaçınılması ve gerektiğinde tedavi için uzmana başvurulması önemlidir.(AI)
Atıf Sayısı :