Yara Tedavisinde Büyüme Hormonlarının Etkileri Ve Uygulamaları
Anahtar Kelimeler
Bu bölümde, yara tedavisinde büyüme hormonlarının etkileri ve uygulamaları üzerine bir inceleme yapılmıştır. Yara iyileşmesi kompleks bir süreç olup, enflamatuar, proliferatif ve remodelleme fazlarından oluşmaktadır. Bu süreçte birçok hücre ve salgıladıkları mediyatörler ve büyüme hormonları etkili olmaktadır. Akut yaralar genellikle travma veya cerrahi sonucu oluşur ve yaklaşık bir ay içinde kapanması beklenirken, kronik yaralar bir ay içinde kapanmayan yaralardır. Kronik yaralarda yara iyileşmesi genellikle inflamatuar veya proliferatif fazda kalır ve iyileşme düzeninde bozulmalar meydana gelir. Venöz ülser, nöropatik ve iskemik yaralar en sık görülen kronik yara sebepleridir. Yara iyileşmesini hızlandırmak için birçok büyüme faktörü kullanılmış ve bazıları tedavi amacıyla kullanılmaya başlanmıştır. Bu bölümde, yara tedavisinde etkili olan büyüme hormonları üzerinde durulmuştur. Büyüme hormonları, yara iyileşmesinin her aşamasında rol oynayan peptid yapıda düzenleyicilerdir. Makrofaj, trombosit, fibroblast, keratinosit, endotel gibi birçok hücre grubu tarafından salgılanırlar. Büyüme faktörleri, salgılandıkları hücrede otokrin, komşu hücrelerde parakrin ve uzak hücrelerde endokrin yanıta neden olurlar. Yara iyileşmesinde rolü olduğu gösterilen büyüme hormonları arasında epidermal büyüme faktörü, vasküler endotelyal büyüme faktörü, bazik fibroblast büyüme faktörü ve platelet kökenli büyüme faktörü bulunmaktadır. Bu büyüme hormonları, yara iyileşme mekanizmasında hücreler arasında iletişim sağlayarak etkili olurlar. Özellikle epidermal büyüme faktörü, fibroblast ve keratinosit proliferasyonunu artırarak yara iyileşmesini hızlandırmaktadır. Bu nedenle, epidermal büyüme faktörü tedavisi, kronik yaraların iyileşmesinde kullanılan bir yöntemdir.(AI)
Atıf Sayısı :