Peptik ülser hastalığı, mide veya duodenal mukozada oluşan fokal defektlerdir. Bu ülserler, asit, pepsin, NSAİ ilaçlar ve H. pylori gibi faktörlerin mukozada hasara neden olması sonucu ortaya çıkar. Mukozayı koruyan faktörler ise bikarbonat, kan akımı, mukus, hücreler arası bağlantılar ve apikal rezistans gibi unsurlardır. Mukozanın onarımını sağlayan faktörler ise mukozanın eski haline gelmesi, hücrelerdeki proliferasyon, büyüme faktörleri ve mukusun yüzeyi kaplamasıdır.Gastrik ülserler, modifiye Johnson sınıflamasına göre beş farklı tipte incelenir. Tip I gastrik ülserler en sık görülen tiptir ve küçük kurvaturdaki incisura angularis yakınında yerleşir. Tip II gastrik ülserler ise aktif veya sessiz duodenal ülser hastalığı ile birlikte görülür. Tip III gastrik ülserler prepilorik bölgede yer alırken, Tip IV gastrik ülserler özofagogastrik bileşkeye yakın yerleşir. Tip V gastrik ülserler ise kullanılan ilaçlara bağlı olarak herhangi bir yerde görülebilir.Helicobacter pylori enfeksiyonu, peptik ülser hastalığının teşhis ve tedavisinde önemli bir rol oynar. Kanıtlanmış endikasyonlar arasında aktif mide veya duodenum ülseri, H. pylori'nin tedavi edilmemiş olması, düşük gradeli MALT lenfoma varlığı ve H. pylori ile ilişkili dispepsi bulunurken, tartışmalı endikasyonlar arasında nonülser dispepsi, GÖR hastalığı, NSAİ ilaç kullanan kişiler, açıklanamayan demir eksikliği anemisi ve mide kanseri için yüksek risk taşıyan popülasyonlar yer alır.Cerrahi tedavi, peptik ülser hastalığında kanama, perforasyon, obstrüksiyon ve tedaviye dirençli ülser durumlarında tercih edilir. Kanayan ülserlerde cerrahi tedavi seçeneği düşünülmesi gereken durumlar arasında masif kanama riski yüksek olan ülserler, transfüzyon gereksinimi, ülser çapının büyük olması ve diğer tedavi yöntemlerinin etkisiz olması yer alır. NSAİ ilaç veya aspirin kullanan bireylerde ise mide asidini suprese eden tedaviler, yaş, asit/peptik hastalık öyküsü, yüksek doz ilaç kullanımı, steroid veya antikoagülan alımı gibi risk faktörlerine bağlı olarak düşünülmelidir.Peptik ülser hastalığının temel patolojisi, asit-peptik hasar sonucu gastroduodenal mukozal bariyerde oluşan hasardır. H. pylori enfeksiyonu ve NSAİ ilaç kullanımı gibi faktörler, bu hasarın oluşmasında önemli rol oynar. Diğer peptik ülser nedenleri arasında Zollinger-Ellison Sendromu, antrum G hücresi hiperfonksiyonu, sistemik mastositoz, travma, yanıklar, major fizyolojik stres, ilaçlar, sigara ve psikolojik stres yer alır.Cerrahi tedavi seçenekleri, peptik ülser hastalığının endikasyonlarına göre belirlenir. Kanama durumunda duodenal ülserlerde kanamanın durdurulması, vagotomi-drenaj veya vagotomi-antrektomi uygulanırken, gastrik ülserlerde suturle kanamanın durdurulması, biyopsi alınması, vagotomi-drenaj veya distal gastrektomi tercih edilir. Perforasyon durumunda ise omentum ile patch yapılması, vagotomi-drenaj veya distal gastrektomi uygulanırken, obstrüksiyon durumunda ise gastrik ülserlerde gastrektomi veya gastrojejunostomi, duodenal ülserlerde ise duodenotomi veya duodenoduodenostomi tercih edilir.(AI)
Atıf Sayısı :