Tümör belirteçleri, hücresel, biyokimyasal, moleküler veya genetik değişikliklerin göstergeleri olarak tanımlanır ve neoplazinin tanınmasını sağlar. Bu belirteçlerin potansiyel kullanım alanları arasında tanısal amaçlı kullanım, benign-malign ayrımı, tümör yükünün belirlenmesi, hastaların daha doğru bir şekilde sınıflandırılması, prognostik değerlendirme, tedavi seçimine rehberlik etme ve tedaviye yanıtın izlenmesi yer alır. İdeal bir tümör belirtecinin özellikleri ise sadece belirli bir tümör tarafından ifade edilmesi, kolaylıkla toplanabilen bir örnekle test yapılabilmesi, tekrarlanabilir, hızlı ve ucuz olmasıdır.Karsinoembriojenik antijen (CEA), özellikle kolon ve rektum kanseri olan hastalarda kullanılan bir tümör belirtecidir. CEA seviyeleri, hastalığın evresi ve prognozuyla ilişkilidir. Yüksek CEA seviyeleri, hastalığın artan evresiyle ilişkilidir ve preoperatif serum CEA seviyesi, sağkalımın bir prediktörüdür.α-Fetoprotein (AFP), karaciğer kanseri (HCC) tanısı ve yönetiminde kullanılan bir tümör belirtecidir. Ayrıca seminomatöz olmayan testis kanserinde de yükselir. AFP'nin tarama amaçlı kullanımı, HCV sirozlu hastalarda yüksek duyarlılık sağlar.Karbonhidrat antijeni 19-9 (CA 19-9), pankreas kanseri tanısı ve tedaviye yanıtın izlenmesinde kullanılan bir tümör belirtecidir. CA 19-9 seviyeleri, tümör yüküyle ilişkilidir ve tedaviye yanıtın izlenmesinde değerlidir.Karbonhidrat Antijen 125 (CA 125), over kanseri tanısı ve tedaviye yanıtın izlenmesinde kullanılan bir tümör belirtecidir. Yüksek CA 125 seviyeleri, over kanseri olan hastaların çoğunda tespit edilir. CA 125'nin yükseldiği benign durumlar arasında endometriozis, adenomiyoz, rahim fibroidleri, pelvik enflamatuar hastalık, siroz ve asit yer alır.Bu bilgiler, tümör belirteçlerinin tanımını, potansiyel kullanım alanlarını ve bazı örneklerini açıklamaktadır.(AI)
Atıf Sayısı :