Alerjik rinit, burun mukozasının alerjenlere maruz kalması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu hastalık genellikle burun tıkanıklığı, burun akıntısı, hapşırma, burun, göz ve damakta kaşıntı gibi semptomlarla kendini gösterir. Ayrıca postnazal akıntı, öksürük, sinirlilik, yorgunluk ve uyku bozuklukları gibi semptomlar da yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Alerjik rinit, astım, atopik dermatit ve nazal polip gibi diğer hastalıklarla ilişkilendirilebilir. Bu hastalık, ekonomik ve sosyal açıdan önemli bir yük oluşturan küresel bir sağlık sorunudur.Alerjik rinit, sanayileşmiş ülkelerde yetişkinlerde %20 ile 30, çocuklarda ise %40'a kadar görülebilir. Şehirlerde yaşayan insanlarda kırsal kesimde yaşayanlara göre daha yüksek bir prevalansa sahiptir. Ayrıca hava yolu iltihabı ve hava yolu hipersensitivitesinin hava kirliliğiyle ilişkili olabileceği gösterilmiştir.Alerjik rinit, yüksek prevalansı nedeniyle ciddi ekonomik kayıplara yol açmaktadır. ABD'de sadece alerjik rinit ilaçları için yılda 2,4 milyar dolar harcanmaktadır. Ayrıca bu hastalık, tüm klinik ziyaretlerinin en az %2,5'ini oluşturmakta, 2 milyon okul günü kaybına, 6 milyon çalışma günü kaybına ve yılda 28 milyon sınırlı çalışma gününe neden olmaktadır.Alerjik rinitin risk faktörleri arasında atopik aile öyküsü, erkek cinsiyet, polen mevsiminde doğum, ilk çocuk olma, yaşamın ilk yılında maternal sigara içilmesi, alerjenlerle erken yaşta temas, annenin gebelikte sigara içmesi ve solunum yoluyla alınan alerjenler bulunmaktadır. Ayrıca hava kirliliği, kentsel yaşam, evde sigara içilmesi ve evcil hayvanlar da risk faktörleri arasında yer almaktadır.Alerjik rinitin patogenezi, nazal mukozada gelişen Tip 1 Hipersensitivite reaksiyonuna dayanmaktadır. Alerjene maruz kalan bireylerde antijen sunucu hücreler, T lenfositleri uyararak inflamasyonu tetikler. Bu süreçte IL-4, IL-5 ve IL-13 gibi sitokinler salgılanır ve IgE antikorları üretilir. Bu antikorlar mast hücreleri ve bazofiller üzerinde etkili olur ve nazal mukozanın alerjene karşı duyarlı hale gelmesine neden olur.Sonuç olarak, alerjik rinit önemli bir sağlık sorunudur ve ekonomik ve sosyal açıdan büyük bir yük oluşturur. Bu hastalığın risk faktörleri ve patogenezi hakkında daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.(AI)
Atıf Sayısı :