Çölyak hastalığı, buğday, çavdar, arpa gibi tahıllardaki gluten proteinlerine karşı immünolojik mekanizmalarla oluşan bir besin intoleransıdır. Hastalık, kronik ishal, anemi, büyüme ve gelişme geriliği, karaciğer enzim yüksekliği, nörolojik sorunlar, cilt sorunları gibi belirtilerle ortaya çıkar. Glutensiz beslenme, günümüzde bilinen tek tedavi yöntemidir. Ancak bu beslenme şekli, bazı besin eksikliklerine neden olabilir. Bu nedenle, hastalıktan korunma ve alternatif tedavi yöntemleri üzerinde çalışmalar yapılmaktadır. Çölyak hastalığı, tahıl ekimi yapılan Orta Doğu, Mezopotamya ve Anadolu topraklarında yaklaşık 10.000 yıl önce ortaya çıkmıştır. Hastalık, ilk olarak 1887-1888 yıllarında Samuel Gee tarafından tanımlanmış ve bazı gıdaların hastalığa neden olduğu belirtilmiştir. Sonraki yıllarda yapılan çalışmalar, hastalığın tedavisinde tahıl ürünlerinden uzak durulmasının etkili olduğunu göstermiştir. Çölyak hastalığının prevalansı, tarama yöntemlerindeki gelişmeler ve farkındalığın artmasıyla birlikte artmıştır. Avrupa kökenli toplumlarda hastalık sıklığı 1/85-1/300 arasında bildirilirken, Türkiye'de yapılan çalışmalarda çocuklarda %1 civarında, erişkinlerde ise %0,8-1,3 oranında olduğu saptanmıştır. Hastalığın patogenezi ve genetiği, genetik olarak duyarlı kişilerde antijenlerin bağırsak mukozasından saldırıya uğramasıyla ilişkilidir.(AI)