Bu çalışmada, Hatunsaray örneği üzerinden arazi toplulaştırma projelerinin parsel şekil ve büyüklüğü açısından değerlendirilmesi yapılmıştır. Arazi toplulaştırması, dağınık, bozuk şekilli ve işlemeye uygun olmayan tarım arazilerinin bir araya getirilmesi işlemidir. Türkiye ve diğer ülkelerde arazilerin mülkiyet parçalığı sorunlara yol açmaktadır. Örneğin, Kuzey Vietnam'da yapılan bir araştırmada, küçük işletmelerin büyük işletmelere oranla daha fazla parçalandığı tespit edilmiştir. Çin, Hindistan ve Doğu Avrupa ülkelerinde de benzer sorunlar mevcuttur. Arazi toplulaştırma uygulamaları ülkeler arasında farklılık göstermektedir ve bu farklılık ülkelerin yasama organları, sosyal ve tarihsel gelişiminden kaynaklanmaktadır. Avrupa ülkelerinde yapılan araştırmalara göre arazi toplulaştırmasının sağladığı net gelir artışı belirlenmiştir. Türkiye'de ise tarımsal işletmelerin büyük bir kısmı kendi tarım arazisini işletmektedir, ancak bu araziler toplam tarım arazilerinin yalnızca %59.9'unu oluşturmaktadır. Ayrıca, arazilerin parçalanmasının yüksek tarımsal gelire sahip, verimli ve sulu tarım arazilerini daha çok etkilediği görülmektedir. Bu nedenle, arazi toplulaştırması projeleri önemli bir kırsal kalkınma aracı olarak kullanılmaktadır. Projelerin değerlendirilmesinde toplulaştırma ve sulama oranı parametre olarak kullanılmaktadır. Ayrıca, maliklerin projeye katkı sağlamaları ve taleplerini doğru ifade edebilmeleri projenin başarısı açısından önemlidir. Maliklerin bilgilendirilmesi için teknolojik araçlar etkin bir şekilde kullanılmalıdır.(AI)