Arkeolojik Yüzey Araştırmaları Işığında Yukarı Fırat Bölgesi’nde Yollar Ve Güzergâhlar
Anahtar Kelimeler
Bu makalede, Yukarı Fırat Bölgesi'ndeki yollar ve güzergahlar, arkeolojik araştırmalar ışığında incelenmektedir. Bu bölge, Eski Asur Ticaret Kolonileri döneminde \"wabartum\" olarak bilinen küçük ticaret merkezlerinin bulunduğu ve Asur tüccarlarının rotalarından biri olarak kabul edilmektedir. Eski Asur dilinde yazılan ticari belgeler, söz konusu dönemde Tunceli - Elazığ bölgelerini içeren Zubana / Supana adında bir siyasi örgütlenmenin var olduğunu göstermektedir. Urartu Krallığı'nın egemenliği altına giren Yukarı Fırat bölgesinde, Kral Minua (810 - 786/785) döneminden itibaren yol ve köprü gibi önemli yeniden yapılandırma faaliyetleri gerçekleştirilmiştir. Bu yeniden yapılandırma faaliyetleri arasında Hozat - Ovacık arasındaki tarihi yol ile Solhan - Bingöl - Karakoçan arasındaki yol en önemli Urartu izleridir. Genel olarak, ekonomik ve askeri amaçlar göz önünde bulundurularak yapılan bu yol ağlarının, Yukarı Fırat Bölgesi ile üç ana hat üzerinde ilişkili olduğu anlaşılmaktadır. Yollar, güneyde Muş - Solhan - Bingöl - Karakoçan - Palu - Harput - Baskil - Malatya rotasını izlemektedir. İkinci yönde ise Muş - Bingöl - Karakoçan - Mazgirt - Tunceli - Pertek - Hozat - Çemişgezek hattı bulunmaktadır. Üçüncü ana güzergah ise Van - Erciş - Patnos - Tahir Geçidi - Horasan - Hasankale - Erzurum - Aşkale - Tercan - Erzincan rotasını takip etmektedir. Son zamanlarda yapılan arkeolojik araştırmalar, Harput ve Kurmizak gibi büyük Urartu merkezlerinden Erzincan Platosu'na uzanan Hozat Çal yolunun gibi ikincil yolların belirlenmesine yol açmıştır. Yukarı Fırat Bölgesi, Supana, Tunceli, Urartu, yol gibi anahtar kelimelerle özetlenebilir.(AI)
Atıf Sayısı :