Karbon monoksit (CO), renksiz, kokusuz ve irrite edici olmayan bir gazdır. Genellikle kömür ve gaz yağı gibi maddelerin yanmasıyla ortaya çıkar. CO zehirlenmesi, akut veya kronik zehirlenmelere neden olabilir. Türkiye'de genellikle kış aylarında soba ve şofben kullanımıyla CO zehirlenme vakaları görülmektedir. 2010 yılında yapılan bir çalışmada, Türkiye genelinde 10.154 vaka tespit edilmiş ve bunların 34'ü ölümle sonuçlanmıştır. CO'nun dokulara oksijen taşıma yeteneği, kandaki hemoglobulin ile gerçekleşir. CO'nun oksijene olan bağlanma yeteneği, oksijene oranla 200 kat daha fazladır. Bu nedenle CO inhalasyonu, dokulara oksijen taşınmasını engeller ve hipoksiye neden olur. Kalp ve beyin gibi oksijen tüketiminin yüksek olduğu organlar, CO zehirlenmesinden en çok etkilenen organlardır. CO zehirlenmesi, kalp kasında yetersiz oksijenizasyona, hipotansiyona, serebral kan akımının azalmasına ve iskelet kasında doku hasarına neden olabilir. Gebelerde CO zehirlenmesi, fetal hemoglobulinin CO'ya daha fazla affinitesi olduğu için daha ciddi sonuçlara yol açabilir. CO zehirlenmesinin belirlenmesinde en önemli parametre, hastadan alınan kan gazında karboksihemoglobulin (COHg) miktarıdır. Ancak COHg düzeyi ile klinik bulgular ve prognoz arasındaki ilişki güvenilir değildir. CO zehirlenmesi semptomları non-spesifik olabilir ve baş ağrısı, baş dönmesi gibi hafif semptomlarla başlayabilirken, ağır vakalarda koma ve konvülsiyon gibi ciddi belirtiler görülebilir.(AI)
Atıf Sayısı :
