Paratiroid tümörleri, paratiroid adenomu, atipik paratiroid adenomu, paratiroid hiperplazisi ve paratiroid karsinomu olmak üzere farklı tiplere ayrılabilir. Paratiroid tümörlerinin çoğunu adenomlar oluştururken, karsinomlar daha nadir görülür. Paratiroid kanserleri, tüm solid malignitelerin çok küçük bir yüzdesini oluşturur. Tanı kriterleri bazen tümörü karsinom olarak sınıflandırmak için yeterli olmayabilir. Bu durumda, benignite kriterlerini de karşılamayan tümörler atipik paratiroid adenomu olarak adlandırılır. Paratiroid tümöründen şüphelenmek için hiperkalsemi, yüksek parathormon (PTH) seviyeleri veya boyunda belirgin bir kitle lezyonu gibi belirtiler gözlemlenmelidir. Öncelikle yüksek serum kalsiyum konsantrasyonu olan hastalarda diğer etyolojik nedenler dışlandıktan sonra primer hiperparatiroidizm (PHPT) düşünülür. PHPT'nin en yaygın klinik görünümü asemptomatik PHPT'dir. Ancak bazı hastalarda yorgunluk, halsizlik, iştahsızlık, hafif depresyon, hafif bilişsel bozukluk veya nöromüsküler disfonksiyon gibi spesifik olmayan semptomlar da görülebilir. Normokalsemik PHPT ise osteoporoz gibi başka nedenlerle yapılan tetkiklerde tesadüfen yüksek PTH değerleri ve normal kalsiyum değerleri ile saptanır. Paratiroid krizi ise nadir görülen bir durumdur ve genellikle yüksek serum kalsiyum konsantrasyonu ile karakterizedir.(AI)