Apoptoz, canlı organizmalarda programlanmış hücre ölümü olarak bilinen bir süreçtir. Bu süreçte, var olan hücreler patolojik veya fizyolojik nedenlere bağlı olarak ölerek, denge sağlanır. Her gün milyonlarca hücre normal dokuların yenilenmesi için ölür ve bu hayati bir durumdur. Fizyolojik hücre ölüm süresi her hücre tipinde farklılık gösterir. Apoptoz, hücre ölümünün en temel programlanmış hali olup, Yunanca \"sonbaharda yaprak dökümü\" anlamına gelir. Bu terim, hücre ölümünün zamanı geldiğinde gerçekleştiği için kullanılmaktadır. Apoptozun moleküler, biyokimyasal ve hücresel düzeyde çeşitli değişikliklerle karakterize olduğu bilinmektedir. Apoptoz sürecinde yer alan mekanizmaların anlaşılması, Caenorhabditis elegans adlı bir organizma modelinin kullanılmasıyla gerçekleşmiştir. Bu organizmada gerçekleşen apoptozun ana etkörleri memeli organizmalarda da bulunur ve CED (cell death protein) olarak adlandırılır. C. elegans'ta apoptoz süreci, ölecek olan hücrelerde EGL-1 (Programmed cell death activator) proteininin aktivasyonuyla başlar. Bu protein, CED-9 adlı anti-apoptotik proteinle etkileşime girerek apoptozu başlatır. CED-4 ise CED-9 tarafından inhibe edilir ve CED-3 adlı kaspazın etkinleşmesini sağlar. CED-3 ise memeli hücrelerindeki kaspazlara benzer bir rol oynar. Bu bilgiler, apoptozun moleküler mekanizmalarının anlaşılmasında önemli bir adımdır.(AI)
Atıf Sayısı :
