Endometriozis, kadınların üreme döneminde sıkça görülen bir jinekolojik hastalıktır. Bu hastalıkta, endometrial dokuların uterusun dışında, özellikle pelvik peritonda yer alması söz konusudur. Endometriozisin oluşumunda suçlanan iki ana faktör vardır: birincisi, tubalar aracılığıyla batın boşluğuna ulaşan menstrual kan; ikincisi ise kanın döküldüğü periton zarıdır. Periton, basit bir zar olarak düşünüldüğünün aksine birçok özelliği olan bir organdır. Menstrüel kanı, kendi savunma hücreleri ve özel sıvı akım paterni sayesinde temizler ve peritoneal çevreyi sağlıklı tutmaya çalışır. Peritonda biriken demir, menstrual kan veya odakların kanaması sonucu ortaya çıkar. Biriken demirin peritonun fagositoz kapasitesini aşması durumunda ROS (Reaktif Oksijen Türleri) oluşur ve bu da mezotel defektine yol açar. Endometrial hücrelerin peritona tutunması için defekt şart olmasa da kolaylaştırıcı bir faktördür. Biriken demir, inflamatuar bir çevre oluşturarak NF-kB sistemini aktive eder. Bu nedenle, demir şelatörleri endometriozis profilaksisinde kullanılabilir. Endometriozisin etiyopatogenezi tam olarak anlaşılamamış olsa da, periton zarında biriken demirin hastalığın oluşumunda rol oynayabileceği gösterilmiştir.(AI)
Atıf Sayısı :
