Bu bölümde periferik vasküler hastalıklar ve hemşirelik yönetimi ele alınmaktadır. Periferik damar hastalıkları arter hastalıkları, ven hastalıkları ve lenf hastalıkları olarak üç kategoriye ayrılmaktadır. Periferik arter hastalıkları arasında arteriosklerozis obliterans, arteriyel emboli ve arteriyel tromboz, Raynaud fenomeni ve Buerger hastalığı bulunmaktadır. Venöz hastalıklar arasında venöz tromboz, derin ven trombozu, tromboflebit ve flebetromboz, varis ve venöz staz ülserleri yer almaktadır. Lenf hastalıkları ise lenfanjitis ve lenfödem olarak sınıflandırılmaktadır.Periferik arter hastalıkları günümüzde batı ülkelerinde önemli bir morbidite nedenidir ve genellikle 50 yaş üstü erkeklerde görülür. Ateroskleroz temel neden olup, arteriyel yetersizliğin en sık semptomu intermittan klodikasyondur. Periferik arter hastalığına ek olarak, soğuk iklimlerde vazospastik bozukluklar ve tromboanjitis obliterans gibi diğer periferik vasküler bozukluklar da görülebilir.Periferik arter hastalığı risk faktörleri koroner arter hastalığı ile benzerlik göstermektedir. Sigara kullanımı, yüksek düzeyde düşük yoğunluklu lipoprotein, düşük HDL kolesterol, hipertansiyon ve diabetes mellitus gibi faktörler hastalık riskini artırmaktadır. Ayrıca obezite, sedanter yaşam, alkol tüketimi ve plazma homosistein düzeyleri de hastalık ile ilişkilendirilmektedir.Arteriosklerozis obliterans, periferik arter hastalıklarının en yaygın formudur ve aterosklerotik plakların arterlerde daralmaya neden olduğu bir durumdur. Ateroskleroz ve arteriyoskleroz süreçleri birbirinden farklı olsa da genellikle birlikte bulunurlar ve bu nedenle sıklıkla birbirinin yerine kullanılırlar.Bu bilgiler ışığında, periferik vasküler hastalıkların tanı ve tedavisinde hemşirelerin önemli bir rol oynadığı ve hastaların yönetiminde aktif bir şekilde yer aldığı söylenebilir.(AI)