Operatif vajinal doğumlar, forseps veya vakum gibi ekipmanlar kullanılarak gerçekleştirilen doğum yöntemleridir. Bu yöntemler, doğumun tamamlanabilmesi için gerektiğinde tercih edilir. Operatif vajinal doğumlar, ülkeden ülkeye ve bölgeler arasında farklılık göstermektedir. Ancak son yıllarda sezaryen oranlarının artmasıyla birlikte operatif vajinal doğum sıklığı düşüş göstermektedir. Operatif doğum için en önemli faktör, operatörün eğitimi ve tecrübesidir. Operatif doğumun endikasyonları arasında maternal yorgunluk, kalp, akciğer ve nörolojik hastalıklar, enfeksiyon, uzamış ikinci evre, fetal kalp atım trasesi ve plasental ayrılma gibi durumlar yer alır. Ancak her bir durumda sezaryen de bir seçenektir. Operatif doğumun başarısı için karar süreci önemlidir ve her adımda tekrar gözden geçirilmelidir. Operatif doğumun kontraendikasyonları arasında ileri fetal prematürite, fetal demineralizan hastalıklar, fetal kanama diatezleri, fetal başın angaje olmaması, fetal pozisyonun bilinmemesi ve sefalopelvik uyumsuzluk şüphesi yer alır. Operatif vajinal doğumlar, fetal başın seviyesi ve rotasyonuna göre sınıflandırılır. Gerekli koşullar arasında membranların rüptüre olması, tam açık serviks, angaje baş, mesanenin boşaltılması, baş geliş, fetal başın pozisyonunun bilinmesi, sefalopelvik uyumsuzluk şüphesinin olmaması, fetal makrozomi veya ileri fetal prematürite olmaması, anneye yeterli analjezi sağlanması ve hastanın bilgilendirilmiş onamının alınması yer alır.(AI)