Koku ve tat duyuları, çevreyle etkileşim kurmamızı, zararlı uyaranlardan korunmamızı ve yaşamdan haz almamızı sağlayan, karmaşık kimyasal süreçler sonucunda algılanan duyulardır. Koku duyusu; besin seçimi, bozuk gıdalardan kaçınma, zararlı maddelerin fark edilmesi, feromonlar aracılığıyla eş seçimi, anne bebek bağı ve seksüel fonksiyonun devamı gibi birçok fizyolojik ve davranışsal süreçte kritik rol oynar. Koku alma duyusu, uzun yıllar boyunca göz ardı edilen ya da yalnızca yaşam kalitesiyle ilişkilendirilen bir duyu olarak görülmüştür. Ancak COVID-19 pandemisi sırasında, bu duyunun sağlıkla olan ilişkisi daha görünür hale gelmiştir. Koku bozuklukları iki ana grupta incelenir: iletim tipi (rinit, sinüzit, polip, tümör, cerrahi girişimler) ve sensörinöral (nörodejeneratif hastalıklar, travma, toksik ajanlar, ilaçlar, yaşlanma). Klinik değerlendirmede ayrıntılı anamnez ve fizik muayane, endoskopik muayene, nörolojik muayane, BT/MRG görüntüleme, koku testleri (Sniffin’ Sticks, UPSIT, CCCRC vb.), Çok nadiren olfaktör mukoza biyopsisi tercih edilir. Başarılı bir tedavi süreci için öncelikle altta yatan etiyolojinin saptanması ve nedene yönelik müdahalenin gerçekleştirilmesi esastır. İntranazal kortikosteroidler, intranazal A vitamini, çinko takviyesi, koku egzersizleri ve destekleyici tedaviler kullanılabilir. Ayrıca PRP, kök hücre uygulamaları ve nörostimülasyon gibi yenilikçi yöntemler de umut vadetmektedir.
Kitap Adı:
Güncel Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Çalışmaları Iv
Atıf Sayısı :
