İleri Yaşam Desteği Ve Resusitasyonda Mekanik Ventilasyon İlkeleri
Anahtar Kelimeler
İleri yaşam desteği (İYD), kritik durumlarda solunum ve
dolaşımı yeniden sağlamayı hedefler. Spontan solunumun yetersiz olduğu
hastalarda mekanik ventilasyon temel yaklaşımdır. Ventilasyon yöntemleri
invaziv (endotrakeal entübasyon) ve non-invaziv olarak ayrılır. Ventilatör
parametreleri hastaya özel ayarlanmalıdır: tidal volüm (TV), solunum sayısı
(f), inspirasyon/ekspirasyon oranı (I:E), fraksiyone inspire edilen oksijen
(FiO₂), ekspirasyon sonu pozitif basınç (PEEP) ve inspiratuar pik basıncı
(PIP). Kullanılabilecek modlar arasında volüm kontrollü sürekli zorunlu
ventilasyon (VC-CMV), basınç kontrollü sürekli zorunlu ventilasyon (PC-CMV),
asist kontrol (AC) ve senkronize aralıklı zorunlu ventilasyon (SIMV) bulunur. Kritik hastalarda hipoksi, hiperkapni, solunum yorgunluğu
veya hemodinamik instabilite durumlarında ventilasyon endikedir. Prehospital
dönemde balon-valv-maske (BVM) veya transport ventilatörleri kullanılabilir.
Kardiyopulmoner resüsitasyon (KPR) sırasında entübe olmayanlarda 30:2 oranı,
entübe hastalarda ise dakikada 10 soluk önerilir. Komplikasyonlar pnömoni, barotravma, oksijen toksisitesi ve
diyafram disfonksiyonunu içerir. Akut solunum sıkıntısı sendromu (ARDS) ve
COVID-19’da düşük TV, düşük plato basıncı, uygun PEEP, prone pozisyon ve
gerektiğinde ekstrakorporeal membran oksijenizasyonu (ECMO) önerilir. Pediatrik
ve geriatrik hastalarda fizyolojik farklılıklar dikkate alınmalı, weaning
(ventilatörden ayırma) planlı yürütülmelidir. Sonuç olarak mekanik ventilasyon, uygun hasta seçimi, doğru
parametreler ve komplikasyonların önlenmesi ile etkinlik kazanır.
Kitap Adı:
Acil Tıpta Tedavi Girişimleri
Atıf Sayısı :
