Bu bölümde, postpartum dönemde ağrı ve postpartum psikolojisi üzerine bir değerlendirme yapılmaktadır. Postpartum dönemde ağrı, kadınlar tarafından farklı şekillerde deneyimlenmektedir ve stres ve anksiyete yanıtı oluşturarak kadının konforunu olumsuz etkileyebilir. Ağrı genellikle uterusun hızlı ve aralıklı kasılmalarından kaynaklanır ve multipar kadınlar daha fazla ağrı yaşayabilirken, primipar kadınlar daha az ağrı yaşarlar. Postpartum ağrı genellikle doğumdan sonra iki-üç gün sürebilir. Bu ağrılar, doğum sonrası hormonal değişiklikler ve diğer olumsuz sonuçlar nedeniyle kadının psikososyal durumunda duygu durum bozukluklarına neden olabilir. Postpartum dönemde ağrı ile ilişkili başlıca sağlık sorunları arasında yorgunluk, baş ağrısı, duygu problemleri, omuz-boyun ağrısı, bel ağrısı, ağrılı meme ucu, disparoni, ameliyat yerinde ağrı, perineal ağrı ve stres inkontinansı yer almaktadır. Ayrıca, erken postpartum dönemde meme başı ağrısı da sıkça görülen bir sorundur ve emzirmeyi etkileyebilir. Meme başı ağrısının en yaygın nedeni yanlış emzirme tekniğidir. Perine ağrısı ise doğum sırasında oluşan veya oluşturulan genital travmaya bağlı olarak gelişebilir. Epizyotomi ile ilişkili travmalar da perine ağrısına ve inkontinansa neden olabilir. Bu nedenlerle, postpartum dönemde ağrı ve meme başı ağrısı gibi sorunlarla başa çıkmak için annelere doğru bakım ve destek sağlanması önemlidir.(AI)