Endokrin bozucu kimyasallar (EBK’lar), hormonal sistemin işleyişini
değiştirerek insan sağlığı üzerinde ciddi etkilere yol açabilen sentetik veya
doğal bileşiklerdir. Bu kimyasallar, özellikle endüstriyel üretim, tarım,
plastik ve kozmetik gibi sektörlerde çalışan bireylerde mesleki maruziyet
yoluyla önemli bir risk oluşturmaktadır. İş yerlerinde maruz kalınan
pestisitler, ftalatlar, bisfenol A (BPA), poliklorlu bifeniller (PCB) ve bazı
ağır metaller, üreme sağlığı bozuklukları, tiroid disfonksiyonları, gelişimsel
anomaliler ve bazı kanser türleri ile ilişkilendirilmiştir. Çevresel düzeyde
ise EBK’lar, hava, su ve toprak yoluyla insanlara ulaşmakta ve özellikle
çocuklar, hamileler ve yaşlılar gibi hassas gruplarda daha büyük riskler
yaratmaktadır. Bu bileşiklerin çevrede kalıcılığı, biyoakümülasyonu ve uzak
mesafelere taşınabilme yeteneği, halk sağlığı açısından küresel bir tehdit
oluşturmaktadır. EBK maruziyetini azaltmak için hem yasal düzenlemelerin
artırılması hem de farkındalık çalışmalarının yaygınlaştırılması gereklidir.
Atıf Sayısı :