Gıdalarda bulunan kimyasal kalıntı ve kontaminantlar, gıda
güvenliği ve halk sağlığı açısından ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Bu
maddeler; çevresel kirleticiler (dioksinler, PCB’ler), ağır metaller (cıva,
kadmiyum, kurşun, arsenik, alüminyum), pestisitler, veteriner ilaç kalıntıları
ve ambalaj materyallerinden geçen kimyasallar gibi çok çeşitli kaynaklardan
gıda zincirine dahil olmaktadır. Genellikle düşük dozlarda ve uzun süreli
maruziyetle etkili olduklarından, bağışıklık, sinir ve hormonal sistem üzerinde
bozulmalara, gelişimsel sorunlara ve bazı kanser türlerine yol
açabilmektedirler. Ayrıca, yüksek sıcaklıkla pişirme ve işleme sırasında oluşan
kontaminantlar (akrilamid, heterosiklik aminler, polisiklik aromatik
hidrokarbonlar vb.) da bu riskleri artırmaktadır. Bu kirleticilerin sayıca
fazla olması, etkilerinin gecikmeli ortaya çıkması ve bazı gruplarda (bebekler,
gebeler, yaşlılar) daha ağır sonuçlar doğurması, risk değerlendirme ve kontrol
önlemlerinin önemini artırmakta; bu bağlamda gıdalarda kalıntı düzeylerinin
yasal sınırlar içinde tutulması, izleme sistemlerinin kurulması ve toplumun
bilinçlendirilmesi gerekmektedir. Bu bölümde, gıdalarda bulunabilecek kimyasal
kontaminantların çeşitleri, kaynakları, sağlık üzerindeki etkileri ve bu
maddelerin kontrolüne yönelik yasal yaklaşımlar detaylı bir şekilde ele
alınmaktadır.
Kitap Adı:
Veteriner Halk Sağlığı
Atıf Sayısı :
