Virüsler, gıda kaynaklı hastalık salgınlarının en büyük
nedenlerinden olup, risk değerlendirme uzmanları tarafından yüksek öncelikli
bir gıda güvenliği sorunu olarak bildirilmektedir. Kontaminasyon, ya enfekte
gıda çalışanları tarafından gıdanın hazırlanması aşamasında, ya uygun şekilde
kontrol edilmeyen üretim süreçlerinde ya da zoonotik bir virüsle bulaşmış
hayvansal gıdanın veya suyun tüketimi yoluyla meydana gelmektedir. Son 20
yılda, gıda ve/veya su kaynaklı viral salgınlarda önemli bir artış olduğu görülmektedir.
Bu salgınlarla ilişkilendirilen en yaygın virüsler; Norovirüs, hepatit A ve
hepatit E virüsleri, rotavirüs, astrovirüs, adenovirüs ve sapovirüs olarak
rapor edilmektedir. Bununla birlikte, Aichi virüsü, Nipah virüsü, Ebola virüsü,
tick-borne encephalitis virüsü, avian influenza virüsü ve koronavirüsler
(SARS-CoV ve MERS-CoV) gibi birçok insan virüsünün de gıda aracılığıyla bulaşma
potansiyeline sahip olduğu düşünülmektedir. Bu virüslerin enterotropik, hepatotropik, nörotropik,
pnömotropik ve multitropik yatkınlıklarına bağlı olarak, farklı bireylerde
gastroenteritten felce ve menenjite varan farklı klinik semptomlarla seyreden
enfeksiyonlar hatta riskli bireylerde ölümler görülmektedir. Bu nedenle,
gıdalara virüs kaynaklı kontaminasyonların önlenmesi ve kontrolünde, Veteriner
Halk Sağlığı perspektifiyle oluşturulacak bütüncül stratejiler uygulanmalıdır.
Bu bölümde, gıda kaynaklı virüslerin küresel yaygınlığı, kaynakları, bulaşma
yolları, zoonotik potansiyeli, risk grupları, önemli virüsler ile virüslere
karşı koruma ve kontrole yönelik güncel bilgiler sunulacaktır.
Kitap Adı:
Veteriner Halk Sağlığı
Atıf Sayısı :
