Bilişsel bir süreç olan okuma; salt bilgi edinmek için değil bilgiyi yapılandırmak, yorumlamak ve eleştirel çözümlemek için de yapılır. Bu nedenle okumayı yalnızca yazılı sembollerin çözümü değil aynı zamanda bireyin bilişsel becerilerini geliştiren, toplumsal deneyimlerini çeşitlendiren ve kültürel birikimini genişleten çok katmanlı bir etkinlik olarak değerlendirmek gerekir. Bu çok katmanlı yapıyı görünür kılan açıklayıcı çerçeveler bir yandan okurun çıkarımsal bilişsel süreçlerini, öte yandan metnin yapısal-bağlamsal ilişkisini birlikte ele alır. Metnin yüzeysel temsilinden derin yapısına uzanan göndergesel, bağlamsal ve söylemsel ilişkilerin çözümlenmesi etkinliği olan okuma kavramı, Türkçe öğretimi açısından da üzerinde yeniden düşünmeyi gerektirir. Yeni dijital dünya; okuma öğretiminin öğrencilerin metinleri yalnızca tüketen değil, yeniden anlamlandıran özne olarak konumlanmalarını gerektirmektedir. Uluslararası veriler (PISA, OECD raporları) de göstermektedir ki artık öğrenciden üstbilişsel, eleştirel ve dijital okuryazarlık becerilerini kapsayan çok boyutlu bir okuma anlayışı beklenmektedir. Türkçe öğretiminde bu anlayışın hayata geçirilmesi, öğretmenlerin materyal geliştirme yeterlikleriyle, ders kitaplarının etkinlik tasarımıyla ve ölçme-değerlendirme sistemlerinin üst düzey bilişsel süreçleri merkeze almasıyla mümkün olacaktır. Bilgi çağı ve bilgisayar teknolojilerinin hızlı gelişimi ve çok modlu dijital ortamlar öğrencilerin okuma stratejilerini/tercihlerini ve okuma becerilerini etkilemiştir. Bu nedenle okuma becerilerinin öğretimi ve okuma stratejilerinin dijital düzlemde geliştirilmeye başlaması, Türkçe derslerinin merkezinde yer almaktadır. Dolayısıyla dijital, hipermetin ve çoklu mod okuryazarlık becerileri bir ihtiyaç hâline gelmektedir. Bu amaçtan yola çıkılarak yazılan bu kitap bölümünde; metin farkındalığı becerisi, disiplinlerarası okuma becerisi, dijital okuma becerisi, PISA ve OECD açısından okuma becerisi, UNESCO çerçevesinde okuma becerisi, çok katmanlı okuryazarlık becerisi ve program-sınav-sınıf üçgeninde okuma becerisi konularına değinilmiştir.
Kitap Adı:
Dil Ve Edebiyat Araştırmaları Iii
Atıf Sayısı :
