Moleküler Antropoloji: Temel Kavramlar Ve Uygulamalar

Yazar: Evrim Tekeli
Yayın Yılı: 2025
Sayfa Sayısı: 99-126
Kitap Dili : Türkçe

Anahtar Kelimeler


Moleküler antropoloji, insan türünün evrimsel geçmişini, genetik çeşitliliğini ve tarihsel süreçler içerisindeki biyolojik değişimini inceleyen, genetik analizlerin antropolojik bağlamda yorumlandığı disiplinlerarası bir bilim dalıdır. Bu bölümde, moleküler antropolojinin temel kavramsal çerçevesi, tarihsel gelişimi ve bu alanda yapılan öncü çalışmalar ele alınarak, alanın teorik ve uygulamalı yönleri ayrıntılı biçimde değerlendirilmiştir. Antik DNA (aDNA) analizleri, insan kalıntılarından genetik veri elde edilmesine olanak tanıyarak, tarih öncesi ve tarihsel dönemlerde yaşamış bireyler ve popülasyonlar hakkında önemli bilgiler sunar. Ancak moleküler antropoloji yalnızca antik DNA ile sınırlı değildir; modern insanlardan elde edilen DNA verileri de günümüz popülasyonlarının genetik yapıları üzerinden demografik tarih, akrabalık ilişkileri, göç yolları ve adaptif süreçlerin incelenmesine imkân verir. Bu çalışmada mitokondriyal DNA, Y-kromozomu ve otozomal DNA gibi farklı genetik materyallerin moleküler antropolojik çözümlemelerdeki rollerine değinilmiş; bu materyallerin hem antik hem de modern örneklerde nasıl kullanıldığı açıklanmıştır. DNA izolasyonu, PCR, dizileme teknolojileri gibi temel yöntemler ele alınmış; bu tekniklerin hangi durumlarda ve nasıl uygulandığına dair örneklerle açıklayıcı bir çerçeve sunulmuştur. Moleküler antropolojinin kullanım alanları arasında insan evrimi, popülasyon genetiği, evcilleştirme süreçleri, hastalıkların evrimsel tarihi ve kültürel pratiklerin biyolojik etkileri gibi çok çeşitli konular yer almaktadır. Sonuç olarak moleküler antropoloji, genetik verilerin kültürel, tarihsel ve biyolojik bağlamlarla bütünleştirilmesiyle insanın geçmişine yönelik bütüncül bir anlayış geliştirmeye katkı sağlayan önemli bir araştırma alanı olarak öne çıkmaktadır.

Bu kitabın bölümleri bulunmamaktadır.

Atıf Sayısı :