Enfeksiyöz bursal hastalık, daha çok 3-6 haftalık civcivleri
etkileyen, bulaşıcı, ölümcül, immunosupresyon ve nefrozis ile karakterize ve
tavuk endüstrisinde ciddi ekonomik kayıplara neden olan viral bir hastalıktır.
Gumboro hastalığı, enfekiyöz bursal hastalık virusu (IBDV) tarafından
oluşmaktadır. IBDV akut ve subklinik formda seyreder. Akut formu, genellikle
3–6 haftalık tavuklarda görülür ve ani gelişen bir depresyon, letarji ve
tüylerde kabarma, yüksek ateş, sulu beyaz diare, poliüri, dehidrasyon görülür
ve sonunda ölümle sonuçlanır. Bazı vakalarda bursa Fabriciusun aşırı büyür ve
tavuklar kloakalarını gagalamaya çalışırlar. İkinci ve en yaygın görülen
subklinik formda büyümede gerileme şekillenir. IBDV sindirim, konjuktiva ve
solunum yoluyla bulaşır. Virus kümeslerde uzun süre (3-4 ay) canlı kalabilir.
Küçük yem böcekleri vektör olarak görev yapar, köpek ve kediler enfekte karkas
tüketimi ile mekanik taşıyıcı olabilirler. Morbidite, kümes-sürü hijyeni ve
tavukların aşılı olup olmamasına, çevrede sirküle olan virusun virulansına
bağlı olarak değişir ve bazı durumlarda %100’lere çıkabilir. Akut formda
tavuklarda aşırı dehidrasyonla ilgili makroskobi gözlenir. Göğüs ile bacak
kaslarında peteşiyal veya yaygın kanamalar meydana gelebilir. Hastalığın en
karakteristik lezyonu kanamalı ve ödemli bir bursa Fabriciusdur. Bursa
Fabriciusda ki lezyonların derecesi, virusun patojenitesine ve konağın
bağışıklığına bağlı olarak değişir. Böbreklerde nefrozis sonucu değişen düzeyde
büyüme, nekroz ve kanamalar nekropside gözlenir. Laboratuvar tanı, elektron
mikroskobu, virus izolasyonu, serolojik ve virolojik yöntemlerle yapılır.
Koruma ve kontrolde biyogüvenlik ve aşı uygulamaları önemlidir.
Kitap Adı:
Enfeksiyöz Kanatlı Hayvan Hastalıkları
Atıf Sayısı :
