AI,
Ortomyxoviridae familyasına ait RNA karakterinde genetik materyal taşıyan
İnfluenza A viruslarının kanatlılarda yaptığı solunum ve sinir sitemini
etkileyen bulaşıcı bir enfeksiyondur.
Göçmen kuşlar virusun doğal rezervuarıdır, hastalığın yayılmasında
önemli bir vektör olup,virusu uzak mesafelere taşırlar ve hastalık bu kuşlarda
genellikle semptomsuz seyreder. İnfluenza A virusları, HPAI ve LPAI virusları
olmak üzere iki patotipe ayrılır. HPAI patotipleri, hızlı yayılma ve yüksek
ölüm oranlarıyla ilişkilidir ve kanatlı yetiştiriciliği yapılan bölgelerde
büyük ekonomik kayıplara yol açar. LPAI patotipleri genellikle asemptomatik
seyreder, ancak zamanla mutasyona uğrayarak yüksek patojenik formlara
dönüşebilir. Ülkelerarası artan ticaret ve yaban kuşlarının göç hareketleri,
AI’nın yayılmasını hızlandıran faktörlerdir. Dünya çapında etkisini gösteren
HPAI salgınları et ve yumurta yönlü yetiştirme başta olmak üzere kanatlı hayvan
yetiştiriciliğinde ciddi boyutlarda ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Klinik
ve nekropsi bulguları, hastalığın şiddetinin ve patojenitesinin anlaşılması
için önemlidir ve teşhis sürecinde virusun yayılımının kontrol altına
alınmasında kritik bir öneme sahiptir. Kesin teşhis virus izolasyonu, serolojik
testler ve moleküler tanı yöntemleriyle yapılır. HPAI salgınlarında hastalığın
yayılmasını kontrol altına almak için itlaf ve karantina işlemleri, LPAI
vakalarında ise genellikle destekleyici ve sekonder enfeksiyonları önleyici
tedaviler uygulanır. Hastalığın kontrol altına alınması, biyogüvenlik
önlemlerinin sıkı uygulanması, sürveyans programları, aşılama stratejileri ve
karantina uygulamaları ile sağlanabilir. Virusun bazı alt tiplerinin zoonoz
özelliği, insan popülasyonuna adaptasyonu ve pandemik bir tehdit haline gelme
riski, küresel sağlık güvenliği açısından son derece önemlidir.
Kitap Adı:
Enfeksiyöz Kanatlı Hayvan Hastalıkları
Atıf Sayısı :
