Bu bölüm, küçükbaş hayvanlarda üreme etkinliğinin temel
unsurlarını kapsamlı bir şekilde ele almaktadır. Dişi hayvanlarda üreme süreci, eşeysel olgunluk
ve damızlık çağı ile başlamaktadır. Eşeysel olgunluk, tür, ırk ve çevresel faktörlere bağlı
olarak değişiklik gösteren dinamik bir süreçtir. Dişi koyun ve keçiler genellikle 5 ila 9 aylık yaş
aralığında puberteye ulaşır. Bu süreçte meydana gelen hormonal değişimler, üreme kapasitesinin
şekillenmesinde kritik bir rol oynar. Mevsimsel poliöstrik üreme döngüsü sergileyen koyun ve keçilerde
kızgınlık dönemleri, ağırlıklı olarak sonbahar ve kış aylarında gözlenir. Pubertenin oluşumunda fotoperiyot
belirleyici bir faktördür ve doğum mevsimine bağlı olarak ergenlik yaşı farklılık gösterebilir.
Melatonin hormonu, gün uzunluğuna bağlı olarak üreme faaliyetlerini düzenleyerek üreme döngüsünde
merkezi bir rol üstlenir. Erkek hayvanlarda üreme etkinliği; testis gelişimi, sperm
üretimi ve libido gibi faktörlerle doğrudan ilişkilidir. Erkek bireylerin çiftleşme kapasitesine
ulaştığı dönem olan puberte, genetik ve çevresel faktörlerin yanı sıra beslenme düzeyinden de
etkilenmektedir. Testis hacmi ve sperm kalitesi, erkek üreme verimliliğinin temel göstergeleri olarak öne çıkar.
Üreme sürecinde başarıyı artırmak için dengeli beslenme ve uygun bakım büyük önem taşır. Aynı
şekilde, çiftleşme mevsiminin doğru yönetimi, yüksek üreme performansı elde edilmesinde kritik
bir rol oynar. Doğum, doğum sonrası bakım, laktasyon ve döl verim ölçütleri gibi unsurlar, üreme
sürecinin tüm aşamalarını kapsayarak sürdürülebilir hayvancılık uygulamalarına katkı
sağlamaktadır.
Atıf Sayısı :