Değerler Eğitimi Bağlamında Güngör Danışman Arıbal’ın Şiir Resimlemeleri
Anahtar Kelimeler
Sanatın kendi dışında da ereği olması ile ilgili tartışmalar Platon ve Aristo’dan çağdaş estetikçilere varıncaya dek sürmektedir. Estetiğin her zaman etik değerler barındırdığını, örneğin adalet ve iyiliğin güzel olanla antik çağdan beri özdeş tutulduğunu biliyoruz. Sanat tarihi boyunca sanat kuramları, akımlar ve sanatçılar etiği estetikle harmanlamıştır. Sanat Eğitiminin de sanatı öğretmek dışında işlevleri vardır. Bunların başında sanat vasıtasıyla ruhun arındırılması, incelmesi, farkındalığın artması; iyiyi, güzeli, doğruyu, yüceyi, adil olanı bulma, varlığı ve insanlığı anlama, insan ilişkileri ve iletişimin gelişmesi, hemhal olma, sevgi, saygı, özsaygı ve hoşgörü gelmektedir. Antikiteden beri ortak paydalar üzerinde çalışan filozoflar, şair, heykeltraş ve ressamlar bağımsız ya da işbirlikli çalışmalarla halkı aydınlatma görevini üstlenmişlerdir. Özellikle şiir ve resim arasında her zaman sıkı bir ilişki vardır. Pek çok kültürde ressamlar, eserlerinde şiirle resmi, kaligrafi ve fırçayla yan yana getirmiştir. Ressamlar şiir ve edebiyattan esinlenip, resmin konusunu oluşturmuş; bazı resimler şiirsel bazı şiirler ise resimsel bulunmuştur. Çoğu resim eleştirisi örneklerinde “lirik bir dil” gibi ifadelere sıkça rastlarız ki bilinçli ve bilinçsiz olarak bu koşutluğu izleyici sezmektedir. Sanatın birden çok dalında başarılı eserler veren sanatçılar da vardır. Şairlerin, yazar ve ressamların dostluğu sanat tarihine yön vermiştir. Vakka taktimi, nitel araştırma ve alan yazın taraması yöntemlerini barındıran bu çalışmada alanında önemli yapı taşı olacak sanatçıların gençlik yıllarında, 1952’de gerçekleşen bir olaydan: Mersin’de Akkahve’de açılan resimli şiir sergisinden yola çıkarak şiir -resim birlikteliği bağlamında illüstrasyon konusu özelinde, sanatla değerlerin kazandırılması olgusu irdelenmiştir. İllüstrasyon bir edebi türün resimle anlaşılır kılınmasıdır. Araştırmanın nitel verilerini, aynı zamanda şair olan Güngör Danışman Arıbal’ın şair dostları Abidin Subaşı ve Teoman Karahun’un şiirleri ve kendisinin bunlar için hazırladığı resimler oluşturmaktadır. Abidin Subaşının şiirlerinde aymazlık ve cehalet, aydınlığa bilime ve bilgeliğe özlem, karanlıkla bitmeyen kavga, barış ve silahsızlanma, ekmek, birincil insan hakkı ve hürriyeti olarak insan yaşamı, sağlığı, fikir hürriyeti, makus kader , öğrenilmiş , kanıksanmış çaresizlik konuları işlenir. Dostluk ve doğa sevgisi, saflık, arınma, insan sevgisi, aşk, emek, vatan sevgisi, inanç, eşitlik, geçim derdi, vefa, namus, sadakat kavramları onun şiirinin konusudur. İlginç olarak onun şiirinde bazı apokaliptik (kıyametle ilgili) unsurlar da vardır. Şair kıyametle ilgili bu inançların şahsına ait yahut yerel bir inanç olmayıp genel bir inanç olduğunu söylüyor fakat bunu dünya gerçekleri seküler kaygılarla harmanlayan ve bu dünya için de çalışan sorunları çözmeye ve insanlar için bir şeyler yapabilme isteğine dayanan bir anlatım açıktır. Teoman Karahun’un şiirlerinde emek, memleket sevgisi ,berekete özlem, dostluk, aşkın olumlu yönlendirilmesi, en önemli değer olarak sağlık, sıhhat , hayat, kahramanlık, namus ,umut, adalet, aydınlığa özlem, olumlu düşünce ve Atatürk sevgisi ön plana çıkmaktadır. Kendisi de şair ve ressam olan Güngör Danışman Arıbal iki şair arkadaşının şiirlerini, gençliğin verdiği naif, saf duygularla ve duyarlılıkla , bu hissiyata en uygun malzeme olan mürekkkep ve suluboya eşliğinde resimlemiş, sadece şiirlerin konusunu resminin teması yapmamış, kendi içsel coşkularıyla ve lirikliğiyle de şiirleri betimsel olarak baştan yorumlamıştır. İllüstrasyon ve konumuz çerçevesindeki sanatçılar hakkındaki literatür taranmış, sanatçılar hakkında kısa bilgiler verildikten sonra olaya ve nitel materyale yoğunlaşılarak, şiir resimlemeleri ve illüstrasyon konusuna, bunun sanat-etik- değerler eğitimi ilişkisine değinilmiş, konumuz özelindeki sanatçıların çalışmalarına ise derinleşilmiştir. Bu vesileyle gün yüzüne çıkacak şiir ve resimlemelerin sanat yoluyla değerler eğitimine katkı sağlaması umulmaktadır.
Bu kitabın bölümleri bulunmamaktadır.
Atıf Sayısı :
