Yarık dudak-damak hastalarında ortognatik cerrahi ihtiyacı ve yaklaşımı önemli bir konudur. Bu hastalarda özellikle orta yüz bölgesinin gelişimi ile ilgili problemler sıkça görülür. Tek taraflı yarık hastalarında yarık tarafı küçük segment gelişimi yetersiz olabilirken, bilateral yarık hastalarında posterior alveoler segment daha büyük açılarla mediale kollabe olabilir. Bu durum aşırı dar maksilla ve posterior çapraz kapanışlara yol açar. Mandibula gelişimi normal olsa da sıklıkla ön açık kapanış, posterior yüz yüksekliğinde azalma ve anterior yüz yüksekliğinde artış ile prognatik bir yüz görünümü izlenir. Yarık dudak-damak hastalarının %14 ile %75'i ortognatik cerrahiye ihtiyaç duyar. Ortognatik cerrahi ihtiyacının yanında hastalara operasyon skarları, lateral kesici dişlerin gelişim bozukluğu, alveolar defekt, anormal nazal anatomi ve üst dudak anormal kas fonksiyonu gibi problemler de eşlik eder. Başarılı bir sonuç elde etmek için cerrahi öncesi ortodonti ve multidisipliner yaklaşım gereklidir. Ortodontik tedavi, lateral kesicilerin agenezi, rezidüel alveolar yarık, defektif dar ve retrüziv maksilla ve çapraşıklık problemlerini çözmeye odaklanmalıdır. Ortognatik cerrahi ise iskelet maturitesi tamamlandığında planlanır. Yarık dudak-damak hastalarına ortognatik cerrahi yaklaşımı, yarık olmayan hastalara benzerdir ve ortodontist ile ortak planlama yapılmalıdır.(AI)