17-18. Yy. Porselen Fabrikalarının İşaret (Mühür) Benzerlikleri: Almanya, Fransa Ve İngiltere Örneği
Anahtar Kelimeler
Modern isim ya da sembolleri
ürünün alt kısımlarına işaretleme geleneğinin kökeni Çin porselenlerinin
üzerindeki işaretlerden (mühürlerden) gelmektedir. Bunlar çoğunlukla
çömlekçilerin işaretleri değil, imparatorların hüküm-isimleri, övgü kelimeleri,
deyimleri ve iyi şans sembolleridir. Bu bilgi Batı ve Yakın Doğu’nun Çin
ürünlerine aşina olduğu 15. ve 16. yüzyıllarda idrak edilmiş bir durum
değildir. Bununla birlikte işaretler çömlekçinin izleri olarak kabul
edilmiştir. Çünkü yaklaşık 15. yüzyılda yapılmış, Mısır, Fostat’da bulunan Çin
stilindeki mavi-beyaz İslami çömlekte “El Shami” (Suriyeli) gibi imzalar
ya da 16. yüzyılın sonlarında “Medici Porseleni’nin” (yaygın olarak dekore
edilmiş “alla porcellana” Floransa’nın Katedral-Kubbesi eskizi formunda,
türünün ilk örneği fabrika izlerini taşıdığı görülmektedir. Kullanılan işaretler kimi
zaman ürüne bir kimlik kazandırmak ya da taklide karşı önlem almak için
kullanılmış olsa da istenilen ölçüde koruma sağlamamıştır. İşaretler ürünlerin
kökenini kanıtlamak içinse her zaman güvenilir değillerdir. Bu nedenle porselen
üretiminin hız kazandığı 17.yy-18.yylar ile sınırlandırılarak fabrikaların
damga olarak kullandıkları işaretlerdeki ortak biçimsel arayışlar
incelenmiştir. Tarihten günümüze gelen çok
sayıda, nadide porselen örnekleriyle bilinen, belirlenmiş üç Avrupa ülkesinden
çeşitli porselen fabrikaları örnek gösterilerek, literatür taramasına bağlı
olarak bu fabrikaların üretimlerinde kullandıkları marka, işaret ya da mühür
damgalarında görülen tipografi, harf, rakam, soyutlama, imza ve geometrik biçim
gibi unsurlar ele alınarak benzerlikleri araştırılmıştır. Şimdiye kadar
çömlekçilikte kullanılan mühür örneklerine bakılarak benzerlikler kurmak çok
daha mümkündür ancak araştırmada yalnızca belirlenen dönem aralığındaki
porselen işletmelerinin kullandığı mühür işaretleri incelenmiş ve benzerlikler
aranmıştır.
Bu kitabın bölümleri bulunmamaktadır.
Atıf Sayısı :
