17-18. Yy. Porselen Fabrikalarının İşaret (Mühür) Benzerlikleri: Almanya, Fransa Ve İngiltere Örneği

Yayın Yılı: 2024
Sayfa Sayısı: 115-138
Kitap Dili : Türkçe

Anahtar Kelimeler


Modern isim ya da sembolleri ürünün alt kısımlarına işaretleme geleneğinin kökeni Çin porselenlerinin üzerindeki işaretlerden (mühürlerden) gelmektedir. Bunlar çoğunlukla çömlekçilerin işaretleri değil, imparatorların hüküm-isimleri, övgü kelimeleri, deyimleri ve iyi şans sembolleridir. Bu bilgi Batı ve Yakın Doğu’nun Çin ürünlerine aşina olduğu 15. ve 16. yüzyıllarda idrak edilmiş bir durum değildir. Bununla birlikte işaretler çömlekçinin izleri olarak kabul edilmiştir. Çünkü yaklaşık 15. yüzyılda yapılmış, Mısır, Fostat’da bulunan Çin stilindeki mavi-beyaz İslami çömlekte “El Shami” (Suriyeli) gibi imzalar ya da 16. yüzyılın sonlarında “Medici Porseleni’nin” (yaygın olarak dekore edilmiş “alla porcellana” Floransa’nın Katedral-Kubbesi eskizi formunda, türünün ilk örneği fabrika izlerini taşıdığı görülmektedir. Kullanılan işaretler kimi zaman ürüne bir kimlik kazandırmak ya da taklide karşı önlem almak için kullanılmış olsa da istenilen ölçüde koruma sağlamamıştır. İşaretler ürünlerin kökenini kanıtlamak içinse her zaman güvenilir değillerdir. Bu nedenle porselen üretiminin hız kazandığı 17.yy-18.yylar ile sınırlandırılarak fabrikaların damga olarak kullandıkları işaretlerdeki ortak biçimsel arayışlar incelenmiştir. Tarihten günümüze gelen çok sayıda, nadide porselen örnekleriyle bilinen, belirlenmiş üç Avrupa ülkesinden çeşitli porselen fabrikaları örnek gösterilerek, literatür taramasına bağlı olarak bu fabrikaların üretimlerinde kullandıkları marka, işaret ya da mühür damgalarında görülen tipografi, harf, rakam, soyutlama, imza ve geometrik biçim gibi unsurlar ele alınarak benzerlikleri araştırılmıştır. Şimdiye kadar çömlekçilikte kullanılan mühür örneklerine bakılarak benzerlikler kurmak çok daha mümkündür ancak araştırmada yalnızca belirlenen dönem aralığındaki porselen işletmelerinin kullandığı mühür işaretleri incelenmiş ve benzerlikler aranmıştır.

Bu kitabın bölümleri bulunmamaktadır.

Atıf Sayısı :