Toplumsal Gerçekçilik İçerisinde Cihat Burak Ve El Ense Çekenler
Anahtar Kelimeler
Sanatta, yansıtma kuramı denildiğinde ilk akla gelen daima
“Gerçekçilik” olmuştur. Bu gerçeklik arayışı ve tanımlaması Aydınlanma dönemi
öncesi ve sonrası dönemin değişkenlerinin etkisiyle farklı görüş ve bakış
açısıyla sorgulanmış ve yorumlanmıştır. Örneğin; aydınlanma öncesi döneme
baktığımızda Platon’un gerçekçilik kavramı hayatın, doğanın veya insan
yaşamının doğal gerçekliğini yansıtan bir ayna olarak yorumlanmıştır. Bulunduğu
döneme ait tanımlamalar yapılsa da gerçekçilik kavramı bugünkü anlamıyla
yansıtma kuramı çerçevesinde açıklanmıştır. Diğer ifade biçimleri tarih süreci
içerisinde birbirini doğuran bir sistematiğin bir parçası olarak
şekillenmiştir. 20 yy. da gelişim gösteren çağdaş sanatların politik ve
eleştirel yapısı, sanat içerisinde yansıtma kuramının önünü açmıştır. Bu
nedenle I. ve II. Dünya Savaşı sonrası sanatçılar ülkelerinin içerisinde
bulunduğu ekonomik, kültürel, siyasi ve toplumsal yapıları eserlerine
taşımışlardır. Bu dönemde Avrupa resminin önemli bir dönüm noktası olan
toplumsal gerçekçilik, 1950’den sonra çağdaş Türk seramiğinin de önemli bir
dönemini içermektedir. Dünya ile birlikte ülkemizde yaşanan toplumsal olaylar
ülkemiz seramik sanatçılarını da derinden etkilemiş ve sanatçılar farklı bakış
açılarıyla olayları eserlerine yansıtmıştır. Toplumsal gerçekçilik anlayışının ülkemizdeki en önemli
temsilcilerinden biri olan Cihat Burak’ta yaşadığı toplumun içerisinde
bulunduğu sosyo kültürel konulara kayıtsız kalmamış ve eserlerinde toplumsal
olaylara karşı duyarlılığını ve bakış açısını yansıtmıştır. Bu araştırmada sanat ve toplumsal gerçekçiliğin nasıl
ilişkilendirildiği, Cihat Burak’ın seramik sanatı ve “El Ense Çekenler” isimli
seramik çalışması, yazılan tez, makale, kitap ve sempozyum bildirileri
üzerinden incelenmiştir.
Atıf Sayısı :