Türkiye,
hem iklim hem de flora bakımından arı
yetiştiriciliği için çok uygun koşullara sahip bir ülke konumundadır. 2022 yılında FAO’ dan alınan kayıtlara göre,
koloni sayısı bakımından dünyada 3. sırada
(8.733.394 adet), bal üretimi bakımından
ise dünya 2. sırada (96.344 ton) yer almaktadır.
2022 yılı TUİK verilerine göre ise
koloni başına bal verimi 16 kg olup
arıcılıkta gelişmiş ülkelerdeki verimin 1 / 3′ ü kadar bir bal üretimine
sahiptir. Ayrıca polen, propolis, arı zehri, arı sütü gibi arıcılık yan
ürünleri üretimi ise oldukça düşük seviyede olup, yan ürünlerin üretimi için
yeteri kadar eğilim söz konusu değildir. Arı yetiştiriciliğinin küçük bir
sermaye ile yapılabilmesi, başta bal olmak üzere diğer
arı ürünlerinin üretile bilinmesi için, yoğun bir işgücüne ihtiyaç duyulmaması,
üretim için doğal floradan yararlanılması,
ekolojik dengeye özellikle de bitkisel
üretime olan katkısı gibi önemli
avantajları bulunmaktadır. Diyarbakır ili, arıcılık faaliyetleri için hem geniş
hem de uygun coğrafik yapıya sahip
olması ve arıların en fazla ziyaret ettikleri
bitkiler bakımından zengin bir floraya sahip olmasına rağmen, floranın yazın başında yok olması ve
bu durumun arı yetiştiriciliği için uygun olmaması ve yaz aylarında sıcaklığın
artması gibi sorunlar nedeniyle koloni
başına elde edilen verimin normal
koşulların gerektirdiği düzeyin
altında bir üretim olmasına neden olmaktadır. Arıcılıktan sağlanan verim
ile kalitenin artırılması için Diyarbakır ili arıcılık
sektöründeki sorunların belirlenip
gerekli önlemlerin alınması ile
arıcılık faaliyetlerinin
daha verimli olması
beklene bilinir. Böylelikle kovan başı elde edilen bal
üretiminin ve kalitesinin artırılması sonucunda hem verim hem
de kalitesi yükseltilmiş olacaktır. Diyarbakır
ili arıcılığının mevcut durumunu tespit edebilmek için arı yetiştiricilerine,
arı yetiştiricilerinin yaş dağılımları, eğitim durumları, arı yetiştiriciliği
dışındaki gerçek meslekleri, kaç yıldır arıcılık yaptıklarını, arı
yetiştiriciliğinden memnuniyet durumlarını, sahip oldukları kovan sayılarını,
arıcılığı yapma şekillerini, toplam ne kadar bal ürettiklerini, koloni başına
bal üretimlerinin ne olduğu, kendi ana arılarını üretip üretmedikleri, ana
arılarını değiştirme sıklıklarını,
devlet desteği alıp almadıkları, bal dışında arı ürünü üretilip üretilmediği
hakkında sorular sorularak mevcut
durumun ortaya konulmasına sağlana bilinmektedir. Ayrıca mevcut durumun ortaya
konduktan sonra sorunlar belirlenmiş ve çözüm önerileri geliştirilmeye çalışıla
bilinir. Diyarbakır
ilinde arıcılık faaliyetlerinin durumunun ülkemizin diğer bölgelerinde yapılan
faaliyetlerden çok farklı olmayıp, tespit
edilen en önemli teknik sorunun verim gücü yüksek damızlık ana arıların
üretilememesi, üreticilerin hala basit kovan kullanma alışkanlıklarını
sürdürmeleri, arı hastalıklarının tespiti ve teşhisindeki yetersizlikler,
bölgeye uygun bir arı eko tipini geliştirilememiş olması gibi sorunlar tespit
edilmiştir. Bu nedenle yörede tespit edilen sorunların çözüme kavuşturulması
için bahsedilen konularda arıcılar eğitilmelidir. Bu bölümde Diyarbakır’daki arı yetiştiriciliğine bir
bakış açısı sunulmuş,
arıcıların problem ile çözüm önerilerine değinilerek konunun önemi vurgulanmaya
çalışılmıştır.
Atıf Sayısı :